Μέσα στο ιερό - Ν. Λυγερός
Όταν ξαναβρήκαμε την εκκλησία μας μετά από τόσο καιρό αναμονής μέσα στα κατεχόμενα νιώσαμε μια βαθιά συγκίνηση γιατί υπήρχε ακόμα, ενώ την είχαν εγκαταλείψει όλοι αυτοί που την έβλεπαν κάθε Κυριακή λόγω κοινωνίας και χρησιμοποιούσαν το κτητικό.
Μόνο ένα ζευγάρι είχε αντέξει τις κακουχίες για να προστατέψει την εκκλησία. Και τώρα την βλέπαμε και πάλι όμορφη δίχως τις πληγές της κατοχής. Μόνο ένα σημείο μας παραξένεψε: το ιερό δεν είχε πια τα φύλλα της πύλης. Αλλά μάθαμε ότι βρίσκονταν μέσα μόνο που κανένας από τους δύο δεν μπορούσε να τα βάλει στη θέση τους. Έτσι αποφασίσαμε να αλλάξουμε τα πράγματα.
Ξεπεράσαμε τις πληγωμένες εικόνες και εισήλθαμε στο ιερό. Κάτω στην αριστερή άκρη βρήκαμε τους πεσμένους αετούς που προστάτευαν τον σταυρό και τις δύο εικόνες. Όλοι μαζί σηκώσαμε το ξύλο της μνήμης και της πίστης και το τοποθετήσαμε στην αρχική του θέση γιατί ήταν το πρέπον, ενώ οι μαθήτριες πρόσεχαν από την άλλη πλευρά όλες τις κινήσεις μέσα στη σιωπή. Και όταν το ιερό βρήκε και πάλι την ξύλινη πύλη χαμογέλασαν όλοι οι μαθητές διότι δεν ήξεραν ότι είχαμε έρθει και γι' αυτό το σκοπό.
Τώρα όμως διαβάζοντας το κείμενο της γραφής μπορούσαν να δουν ότι είχαν αγγίξει το πρέπον δίχως να δεχτούν εντολές, αφού ήταν ήδη γραμμένες απλώς συνέχισαν το απαραίτητο έργο για να νιώσει έτσι το ζευγάρι της μοναξιάς ότι δεν ήταν άσκοπη η παραμονή τους για την προστασία της εκκλησίας.
Στη συνέχεια ανάψαμε το καντήλι και το θυμιατήρι για να αλλάξει ο χώρος με τη ζωή της δράσης και να ξεφύγει από την αναμονή διότι έπρεπε και αυτός να περάσει στην ετοιμότητα της απελευθέρωσης. Έτσι άρχισε η αντίστροφη μέτρηση και στην εκκλησία του Αη-Γιώρκη στην Κερύνεια για να μάθουν οι δικοί μας ότι όχι μόνο δεν ξεχάσαμε αλλά ότι θα επανέλθουμε.
Οι πύλες του ιερού
κι αν δεν έπρεπε
να τις διαβείς
Οι πύλες του ιερού
Ν. Λυγερός
Οι πύλες του ιερού
κι αν δεν έπρεπε
να τις διαβείς
έπρεπε να υπάρχουν
κι έτσι πήραμε
την τολμηρή απόφαση
να τις βάλουμε
εμείς οι ίδιοι
δίχως να περιμένουμε
βοήθεια από άλλους
για να προστατεύσουμε
όλο το χώρο
οπού ζούσαν
οι βασανισμένες εικόνες
κι έτσι σηκώσαμε
τις δυο πύλες
για να δημιουργήσουμε
το πρέπον άνοιγμα
το ημίκλειστο
μέχρι να έρθει
ο ιερέας να ψάλλει
για πρώτη φορά
τα λόγια του Χριστού.
Κείμενα/Ποίηση: Opus of N. Lygeros
ΦΥΛΑΚΑΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΟΥ ΑΪ-ΓΙΩΡΓΗ
ΠΟΥ ΔΕΝ ΤΗΝ ΑΦΗΣΕ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΤΖΑΜΙ
Πέθανε η τελευταία Ελληνίδα της Κερύνειας
Η Αγγελική Γιασάρ, η τελευταία Ελληνοκύπρια κάτοικος της Κερύνειας, πέθανε την περασμένη Παρασκευή, γράφοντας τον επίλογο της εισβολής του 1974 στην πόλη που παραμένει σύμβολο για τους Ελληνες της Κύπρου.
Η Αγγελική Γιασάρ στην εκκλησία του Ai Γιώργη της Κερύνειας, που την φρόντιζε σε όλη της τη ζωή
Στην πόλη που η αρχαία τριήρης που βρέθηκε στα νερά της μαρτυρά την ελληνική της ιστορία. Στην πόλη όπου κανένα σχέδιο λύσης του Κυπριακού δεν την περιλαμβάνει στα εδάφη που θα επιστραφούν στους Ελληνες, καταδικάζοντάς την σε μόνιμη τουρκοποίηση.
Μετά την εισβολή
Η Αγγελική παρέμεινε στην πόλη με τον Τουρκοκύπριο σύζυγο της, Σαμί. Δεν διανοήθηκε να φύγει ποτέ. Στο σπίτι μιλούσαν ελληνικά και τα παιδιά τους σπούδασαν σε ελληνικά σχολεία. Η Αγγελική και ο Σαμί εργάζονταν σε έναν Βρετανό αριστοκράτη. Αυτή υπηρέτρια και ο Σαμί οδηγός. Η Αγγελική ήταν διστακτική γι' αυτό το γάμο λόγω της θρησκείας. Παντρεύτηκαν με πολιτικό γάμο και δεν χρειάστηκε να αλλαξοπιστήσει κανένας από τους δύο. Απέκτησαν δύο παιδιά, τον Ανδρέα και τον Ανθιμο, που έφυγαν στην Αμερική για να βρουν την τύχη τους. Ο ένας σκοτώθηκε σε τροχαίο ατύχημα και ο άλλος παραμένει εκεί με την οικογένειά του.
Η Αγγελική δεν θέλησε να αφήσει ποτέ στα χέρια των Τούρκων την εκκλησία όπου βάφτισε τα παιδιά της. Πριν από λίγα χρόνια είχε δηλώσει στην εφημερίδα «Πολίτης» της Κύπρου: «Μου ζήτησαν πολλές φορές τα κλειδιά του Αϊ-Γιώργη για να κάνουν την εκκλησία μουσείο. Δεν τους τα έδωσα. Θα τα δώσω μόνο στον παπά που θα έρθει...».
Κράτησε την υπόσχεσή της και προχθές τα «έδωσε» στον παπά για να τελέσει τη νεκρώσιμη ακολουθία.
Απεβίωσε το βράδυ της περασμένης Παρασκευής, σε ηλικία 85 χρόνων, στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας όπου νοσηλευόταν. Συγγενείς και φίλοι της τη συνόδεψαν στη εκκλησία του Αϊ-Γιώργη στην Κερύνεια την οποία φρόντιζε από το 1974, αποτρέποντας τη μετατροπή της σε τζαμί και μουσείο από τους Τούρκους.
Στην κηδεία της συναντήθηκαν Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι. «Με το θάνατό της έκανε πραγματικότητα αυτό που ήθελε. Να λειτουργήσει ο Αϊ-Γιώργης και να ξανασμίξουν οι Κερυνειώτες», είπε ο δήμαρχος της κατεχόμενης πόλης Γλαύκος Καριόλου.
Η ταφή έγινε στο κοιμητήριο της Κερύνειας, όπου έχουν μείνει πεσμένοι σταυροί και σπασμένα μνήματα. [Ελευθεροτυπία, Τετάρτη 18 Σεπτεμβρίου 2013]