Συνέντευξη: Η οικονομική κρίση και το εκπαιδευτικό σύστημα στην «σκακιέρα» του Ν. Λυγερού

Ο Νίκος Λυγερός μιλάει στον «Π.Τ.» Η οικονομική κρίση και το εκπαιδευτικό σύστημα στην «σκακιέρα» του Ν. Λυγερού - Πρωινός Τύπος
Φώτο: Ο κ. Νίκος Λυγερός, στις πηγές 
της Αγίας Βαρβάρας στη Δράμα

Επιμέλεια Σοφίας Ντρέκου

Ο Νίκος Λυγερός μιλάει στον «Πρωινός Τύπος»: 
Η οικονομική κρίση και το εκπαιδευτικό 
σύστημα στην «σκακιέρα» 14 Ιουνίου 2017

Στην πόλη μας βρίσκεται αυτές τις ημέρες πραγματοποιώντας μια σειρά διαλέξεων ο διακεκριμένος Στρατηγικός Σύμβουλος, κ. Νίκος Λυγερός.

Τα θέματα που αναπτύχθηκαν στις διαλέξεις του κ. Λυγερού στη Δράμα, αφορούσαν θέματα στρατηγικής, θεωρίας αποφάσεων, σκακιστικά παιχνίδια και διάφορα άλλα.

Ο κ. Νίκος Λυγερός, είναι Έλληνας πολυπράγμων ερευνητής (μαθηματικά, ποίηση, ζωγραφική, στρατηγική και γεωπολιτική, κ.ά.), γνωστός στο ευρύτερο κοινό για τον ιδιαίτερα υψηλό δείκτη νοημοσύνης του (IQ). Σύμφωνα με βιογραφικό, που δημοσιεύει ιστοσελίδα του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, όπου και εργαζόταν ως επιστημονικός συνεργάτης σε μεταπτυχιακό πρόγραμμα αυτού, «είναι ο Έλληνας με τον υψηλότερο δείκτη νοημοσύνης (189 στην κλίμακα Standford-Binet)» και «ένας από τους 50 εξυπνότερους ανθρώπους στον κόσμο». (βλ. βιογραφικό)

Σε συνάντηση της εφημερίδας μας με τον κ. Λυγερό, συζητήσαμε θέματα που αφορούν στην οικονομική επικαιρότητα και ανάπτυξη, καθώς και στην αποδοτικότητα του εκπαιδευτικό σύστημα της Ελλάδας.

Ανάκαμψη και έπειτα ανάπτυξη μέσω της ελληνικής ΑΟΖ

Σε ερώτηση του «Π.Τ.», για αν αυτό που ζούμε στην Ελλάδα θα το χαρακτήριζε οικονομική κρίση ή οικονομική αφαίμαξη, ο κ. Λυγερός επεσήμανε μεταξύ άλλων ότι είναι οικονομική κρίση με την έννοια ότι είχαμε μια έλλειψη κρίσης και αυτό μεταδόθηκε στην οικονομία, όπου σιγά, σιγά έγινε οικονομική κρίση, ενώ σημείωσε παρακάτω ότι: «με την έννοια ότι δεν ήταν προβλέψιμο για μερικούς, άλλοι βέβαια το είχαν προβλέψει και άλλοι πόνταραν πάνω σε αυτό, και το ξάφνιασμα αυτό, μας υποχρέωσε να αντιληφθούμε ότι μάλλον στρατηγικά δεν είχαμε δει τα τεκταινόμενα και πως θα ακολουθήσουν οι εξελίξεις. Γι’ αυτό τώρα κάνουμε μια ανατροφοδότηση, η οποία μας επιτρέπει να δούμε αν πραγματικά μπορούμε να αφήσουμε αυτή την κρίση, και να την ξεπεράσουμε με άλλα εργαλεία».

Συνεχίζοντας τη συζήτησή μας, μιλήσαμε για το αν μπορούμε να αφήσουμε πίσω μας την οικονομική κρίση που έχει πλήξει την Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, και να μπούμε σε μια διαφορετική τροχιά ανασυγκρότησης.

«Μπορούμε. Είναι αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε με την έννοια της ΑΟΖ. Το ενδιαφέρον που έχει ανακοινωθεί επίσημα από την Exxonmobil στα θαλάσσια οικόπεδα της ελληνικής ΑΟΖ και κατά συνέπεια ξέρουμε τώρα, ότι θα συνεχίσουμε μια πορεία ανάλογη με αυτή της Κύπρου. Μπορούμε να έχουμε ανάκαμψη πριν την ανάπτυξη. Μερικές φορές, μπερδευόμαστε και θέλουμε να έχουμε ανάπτυξη όταν έχουμε μια οικονομία κρίσης που έχει φθορά και πέφτει. Η ανάπτυξη δεν φτάνει, γιατί είναι απλώς μια καθυστέρηση, ενώ χρειαζόμαστε μια ανάκαμψη.

Τα οικονομικά δεδομένα της ΑΟΖ επιτρέπουν αυτή την ανάκαμψη, απλώς πρέπει να είναι ενισχυμένη από την στρατηγική της ελληνικής πολιτείας, όχι μιας συγκεκριμένης κυβέρνησης. Βλέπουμε το παράδειγμα της Κύπρου όπου 4-5 κυβερνήσεις, συνέχισαν ακριβώς την ίδια πορεία για τα θέματα της ΑΟΖ, θεωρώντας ότι είναι εθνικό ζήτημα.

Θεωρώ επίσης, ότι πρέπει να δώσουμε σημασία στην στρατηγική και στην ενέργεια, παρά στην πολιτική και την οικονομία. Κάποιος που δεν έχει στρατηγική και έχει μόνο πολιτική , έχει γρήγορα οικονομικά προβλήματα. Κάποιος που έχει οικονομία αλλά δεν έχει πολιτική, έχει γρήγορα προβλήματα στρατηγικής.

Άρα, αν σκεφτούμε ότι η Ελλάδα λόγω της τοποθέτησής που έχει και της τοποθεσίας πάνω στην σκακιέρα της Ανατολικής Μεσογείου και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι πάνω σε έναν μεγάλο άξονα, μέσα σε ένα πλαίσιο το οποίο είναι ενεργειακό και στρατηγικό λόγω της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι από την πλευρά που υπάρχουν οι πηγές ενέργειας και από την άλλη πλευρά έχει τους καταναλωτές.

Επομένως, πάνω σε αυτό τον άξονα η Ελλάδα θα αναπτυχθεί και θα έχει μια γεωπολιτική ισχύ που δεν είχε ούτε τις περασμένες δεκαετίες. Εδώ θα παίξουμε διαφορετικά, γιατί θα έχουμε πρόσβαση και σε πηγές ενέργειας και σε άξονες. Αν σκεφτούμε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι η πρώτη αγορά σε ενέργεια, πρώτη οικονομική δύναμη και ο τρίτος πληθυσμός του κόσμου, δίνει τεράστιες δυνατότητες για ανάπτυξη στρατηγικής που θα έχει αποτελέσματα για την Ελλάδα», επεσήμανε μεταξύ άλλων ο κ. Λυγερός.

Μεταρρυθμίσεις στο εκπαιδευτικό σύστημα της Ελλάδας

Σε ερώτησή της εφημερίδας μας, για τις πολλαπλές μεταρρυθμίσεις που γίνονται τα τελευταία χρόνια στο εκπαιδευτικό σύστημα, και κατά πόσο είναι αποδοτικές, ο κ. Λυγερός, υποστήριξε ότι: «Πρέπει να εξαφανιστούν οι πανελλήνιες εξετάσεις. Να μην είναι πλαίσιο διαγωνισμού, αλλά πραγματικά εξέτασης και να υπάρχει μια βάση. Δηλαδή, όταν κάποιος τελειώνει το Λύκειο να ξέρουμε ότι έμαθε κάτι. Εδώ, έχουμε καταντήσει να έχουμε ανθρώπους που τελειώνουν το Λύκειο και επειδή είναι λίγο πιο μπροστά από κάποιον άλλον έχουν περάσει σε έναν τομέα που δεν τους ενδιαφέρει. Αυτό που βλέπουμε σε παγκόσμιο επίπεδο είναι ότι οι Έλληνες φοιτητές, δεν είναι πολύ καλοί στο προπτυχιακό ενώ μπορούν και διαπρέπουν στο μεταπτυχιακό.

Προς το τέλος του Λυκείου, δεν είναι πια Λύκειο είναι προπόνηση, αυθαίρετη και χυδαία, γιατί μειώνουμε λίγο την νοημοσύνη των παιδιών, θεωρώντας ότι αν τα ξέρουν από έξω και ανακατωτά, έτσι θα τα μάθουν όλα.

Βλέπουμε επίσης, πως το σύστημα φοβάται τις ερωτήσεις κρίσεως. Εδώ είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Νομίζω ότι αν αφαιρέσουμε αυτό το στοιχείο και έχουμε πρόσβαση σε οποιοδήποτε πανεπιστήμιο τότε θα μεταφέρουμε την δυσκολία πιο πέρα και θα έχουμε ανθρώπους οι οποίοι θα μπαίνουν στο πανεπιστήμιο επειδή έχουν μάθει κάτι.

Σίγουρα, μερικοί θα αναρωτηθούν τι θα κάνουμε, διότι θα θέλουν όλοι να πάνε στην καλύτερη σχολή. Ναι, αλλά το ίδιο το πανεπιστήμιο δεν θα λειτουργεί με αυτό τον τρόπο. Έχουμε διάφορα μοντέλα τα οποία ξέρουμε πως λειτουργούν.

Το συγκεκριμένο της Γαλλίας, σου επιτρέπει σε τρία χρόνια να κάνεις τα δυο πρώτα. Αν δεν τα κάνεις πρέπει να φύγεις, και έπειτα μπορείς να γραφτείς σε άλλη σχολή».

Παράλληλα, ο κ. Λυγερός αναφέρθηκε εκτενέστερα στην τεχνική εκπαίδευση των μαθητών, καθώς οι περισσότεροι τομείς απαιτούν τεχνογνωσία και όχι απαραίτητα θεωρία. «Νομίζω ότι πρέπει να αναβαθμίσουμε και το τεχνικό κομμάτι. Το θεωρούμε λίγο απαξιωμένο και σχετίζεται με αυτό που ανέφερα για την ΑΟΖ.

Διότι, όταν θα έχουμε όλα αυτά τα δεδομένα θα θέλουμε να έχουμε και τεχνικούς. Να έχουμε ανθρώπους οι οποίοι θα έχουν τεχνολογικές γνώσεις. Ξέρουμε ήδη, ότι όταν έχουμε τεχνικά θέματα οι φοιτητές των ΑΕΙ είναι κατώτεροι από τους φοιτητές των ΤΕΙ, στο πρακτικό κομμάτι. Στα ερευνητικά κέντρα, ζητάμε ανθρώπους με τεχνογνωσία σε τεχνικά επίπεδα. Η Ελλάδα παλαιότερα, θεωρούσε ότι το τεχνικό ήταν κάπως καλό, μετά το άφησε θεωρώντας ότι το θεωρητικό ήταν καλύτερο, και έπειτα βλέπουμε ελλείψεις.

Θεωρώ ότι η ενέργεια και η στρατηγική χωρίς παιδεία, είναι ανώφελα. Όλα αυτά πρέπει να γίνονται προς όφελος της ανθρωπότητας, αλλά αν δεν υπάρχει παιδεία, θα υπάρχει μετά σπατάλη ή ενέργειας ή οικονομίας, και έπειτα σπατάλη ανθρώπινου δυναμικού», υποστήριξε ο κ. Λυγερός.