Σ' ένα δημοκρατικό και μαζικό σύστημα, οι άμεσοι τρόποι επαφής με την εξουσία είναι ελάχιστοι. Ένας από αυτούς τους τρόπους είναι το συλλαλητήριο στον τομέα της αντίδρασης του ατόμου. Και όντως το συλλαλητήριο, όταν είναι μαζικό, αποτελεί ένα αποτελεσματικό και δημοκρατικό στοιχείο της κοινωνικής ύλης.
Ο συμβολικός του χαρακτήρας που του δίνει μια σπάνια δύναμη, προέρχεται από τη δυσκολία κινητοποίησης μιας ανύπαρκτης δομής σε συνδυασμό με τον αρχικό αυθορμητισμό του λαού και το απρόβλεπτο στοιχείο που περιέχει όσον αφορά στην επιτυχία της διοργάνωσης. Για όλους αυτούς τους λόγους, ένα πετυχημένο συλλαλητήριο αντιπροσωπεύει ένα ισχυρό και ειρηνικό όπλο για το λαό.
Άρα και για την εξουσία, είναι μια σημαντική οντότητα που απαιτεί τον αρμόδιο έλεγχο στο πλαίσιο της πολιτικής του ερμηνείας.
Με τα σύγχρονα δεδομένα, η μιντιοκρατία έχει διαμορφώσει την αρχική έννοια του συλλαλητηρίου. Τώρα πια, ένα πετυχημένο συλλαλητήριο είναι υποχρεωτικά καλυμμένο από τα τηλεοπτικά κανάλια. Και σ' αυτήν τη περίπτωση σημασία έχει η εικόνα. Η αρχική και αριθμητική αναμέτρηση της αστυνομίας και της οργάνωσης έχει μετατραπεί σε πρόβλημα επιλογής της κάλυψης και της ποσότητας της τελευταίας.
Άρα για την εξουσία δεν έχει πια νόημα ο άμεσος έλεγχος του συλλαλητηρίου. Το σημαντικό στοιχείο είναι η ποιοτική «με τη ρητορική έννοια» ερμηνεία του συλλαλητηρίου. Έτσι το αρχικό κοινωνικό στοιχείο μέσω του μιντιολογικού μετατράπηκε σε μετα-κοινωνικό. Το πρόβλημα δεν είναι πόσα άτομα παρευρέθηκαν στο συλλαλητήριο μα πως θα τα δείξουν οι τηλεοράσεις και πόσα θα τα δουν.
Αυτές τις εβδομάδες που πέρασαν και που θα περάσουν, βλέπουμε και θα δούμε όλο και πιο πολύ τη μιντιολογική δύναμη της ερμηνείας του συλλαλητηρίου. Όταν άρχισαν οι πρώτες λαϊκές κινήσεις εναντίον του σχεδίου Ανάν, η εξωτερική πολιτική την ερμήνευσε ως απλοϊκές αντιδράσεις που δεν μπορούσαν να επηρεάσουν τις διπλωματικές εξελίξεις. Ενώ στην πραγματικότητα, όχι μόνο η Κύπρος πέτυχε την ενταξιακή της πορεία ανεξάρτητα από το σχέδιο Ανάν αλλά ακόμα και η ιστορική ευκαιρία την οποία πάση θυσία δεν έπρεπε να χάσουμε, παρέμεινε ακριβώς όπως το είχαμε προβλέψει και μάλιστα μ' ένα παρόμοιο χρονοδιάγραμμα.
Τώρα όμως που βλέπουμε συλλαλητήρια κι από την τουρκοκυπριακή πλευρά, ακούμε τους αναλυτές να μας εξηγούν ότι οι διάφορες κυβερνήσεις θα πρέπει να λάβουν τα ανάλογα μέτρα έτσι ώστε ν' ακουστούν αυτές οι φωνές διαμαρτυρίας. Μ' αυτές τις διπλωματικές κινήσεις καταλαβαίνουμε ότι η αξία του συλλαλητηρίου δεν είναι μόνο ο όγκος του ή ο συμβολικός του χαρακτήρας για τα Κυπριακά δεδομένα μα η χρήση του.
Τελικά η ουσία του συλλαλητηρίου στο πολιτικό πλαίσιο δεν είναι η ίδια του η οντότητα μα το έργο του δηλαδή με άλλα λόγια ο τρόπος με τον οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί η αρχική του δύναμη για να ενισχύσει μια δεδομένη πολιτική.
Στο συγκεκριμένο χώρο του Κυπριακού οι διαφορές που υπάρχουν όσον αφορά στο εδαφικό είναι τόσο σοβαρές που δεν επιτρέπουν μια δίκαιη λύση. Κι αν σημειώνουμε ειδικά αυτό το σημείο είναι επειδή αποτελεί το σημαντικότερο στοιχείο της εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας όσο κι αν θέλουν να μας πείσουν από όλες τις πλευρές για τη σημασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που καταπατούν εδώ και δεκάδες χρόνια στην Κύπρο μας.
Ας μην ξεχάσουμε λοιπόν την ετυμολογική έννοια του συλλαλητηρίου κι ας ακούσουμε τη δικαιοσύνη δίχως πολιτικές επιλογές που δεν εκφράσουν το λαό μας.
Νίκος Λυγερός Λόγοι Σοφίας
Κείμενα: Opus of N. Lygeros
366) Το συλλαλητήριο: ερμηνείες και ουσία. Perfection 3 10 11/2002. Fr. La manifestation: interprétation et essence.
Νίκος Λυγερός: Μακεδονία | Σκοπιανό / Perfection, Hellénisme
