Τα Αγρίδια (τούρκικα: Tepeköy) χωριό της Ίμβρου στην Τουρκία
Το ρέκβιεμ της Ίμβρου (Fr.)
Το βαγόνι φθάνει στο ακρογιάλι της Ίμβρου. Το νησί φαίνεται έρημο. Το βαγόνι ανοίγει απότομα. Ο ήλιος ξαφνιάζει τις σκιές. Η μια βοηθάει τις άλλες για να βγουν. Αντικρίζουν το νησί του οράματος. Έξω από το βαγόνι τις περιμένει ένα ασκέρι. Μοιάζουν να ανήκουν σε άλλη εποχή.
Ο Ιάκωβος τούς ικετεύει να αφήσουν τα παιδιά. Οι στρατιώτες τον πιάνουν και αυτόν και του δένουν τα χέρια πισώπλατα. Ξέρει ότι θα είναι ο μάρτυρας. Αυτό δεν του το είχε πει ο άγνωστος. Αυτός θα πει το μύθο. Το τυφλό παιδί κρατά το χέρι του μικρού Αλέξανδρου. Ο ένας περπατά και ο άλλος κοιτάζει.
Αλέξανδρος: Μην ανησυχείς, όλα θα πάνε καλά. Χρόνος. Η εικόνα είναι μαζί μας. Χρόνος. Τούτη η γη είναι δική μας.
Το τυφλό παιδί: Όπως και τα βάσανά μας. Χρόνος. Ακόμα και η Παναγιά είδε τον γιο της να πεθαίνει.
Ιάκωβος: Μείνετε κοντά μου, παιδιά!
Η άγνωστη κοιτάζει τον άγνωστο. Εδώ αρχίζει ο μύθο.
Άγνωστη: Δεν ξέρω αν...
Το ασκέρι πιάνει τον άγνωστο και τον κρατά ακίνητο. Δίπλα του, στρατιώτες σκάβουν ένα λάκκο.
Το τυφλό παιδί: Ετοιμάζουν τον τάφο;
Αλέξανδρος: Όχι, τη λήθη.
Όταν ο λάκκος είναι έτοιμος, το ασκέρι θάβει τον άγνωστο όρθιο. Φαίνεται μόνο το κεφάλι του. Η άγνωστη δεν μπορεί ν' αντέξει τη σκηνή και λιποθυμά.
Το τυφλό παιδί: Τι έγινε;
Αλέξανδρος: Λάβωσαν την Παναγιά.
φώτο: Ίμβρος - Ναός της Κοίμησης Θεοτόκου*
Δήμιος: Όπως ξέχασαν τη γη τους, έτσι θα ξεχάσουν και σένα. Θα παραμείνεις ένας άγνωστος. Οι δικοί σου είναι δειλοί. Μας ξέφυγαν μα δεν τολμούν να γυρίσουν. Και κανείς δεν τόλμησε να κάνει ούτε μια προσφυγή. Ήθελες να έρθουν στα μέρη τους μα τώρα θα μείνεις μόνος. Ο Δήμιος δείχνει τα παιδιά. Ο Ιάκωβος αντιστέκεται και δεν τον αφήνουν. Ο Δήμιος πιάνει το τυφλό παιδί από το κεφάλι. Εσύ δεν με φοβάσαι γιατί δεν με βλέπεις...
Το τυφλό παιδί: Δεν σε φοβάμαι γιατί ο θάνατός μου είναι η αρχή.
Το κεφάλι του πέφτει και δαγκώνει την άμμο. Ο Δήμιος πιάνει τον μικρό Αλέξανδρο.
Δήμιος: Δεν θα σε προστατέψει η εικόνα! Χρόνος. Κανείς δεν μπορεί να αντισταθεί στους δυνατούς!
Ο Δήμιος σφάζει τον μικρό Αλέξανδρο.
Άγνωστος: Θα πληρώσεις κάθε πράξη σου.
Δήμιος: Δεν υπάρχεις πια! Είσαι ένας άγνωστος σε μια χαμένη πατρίδα. Σιωπή. Τον γέρο θα τον στείλουμε πίσω για να πει στους δικούς του ότι έσβησε ο μύθος με τη θάλασσα. Χρόνος. Η θάλασσα είναι το σύμβολό σας, αυτή θα σε δολοφονήσει. Χρόνος. Ήθελες τη γη σου, τώρα θα γίνει ο τάφος σου.
Κάνει νόημα να δέσουν την άγνωστη. Το ασκέρι τη δένει και φεύγει με τον Ιάκωβο.
Άγνωστη: Θεέ μου, βοήθησέ τον!
Κοιτάζει τα κεφάλια των παιδιών και προσπαθεί απεγνωσμένα να τα θάψει. Οι ώρες κυλούν ... Η θάλασσα δίνει και πάλι το φιλί της αιωνιότητας στην Ίμβρο.
Άγνωστος: Πήγαινε να βρεις τους δικούς μας στο νησί. Πες τους ότι δεν είναι μόνοι πια.
Άγνωστη: Δεν μπορώ να σε αφήσω... Σε παρακαλώ...
Η θάλασσα αγγίζει τον άγνωστο. Η άγνωστη τού δίνει ένα φιλί.
Στην Ελλάδα σ' ένα λιμάνι φτάνει το κίτρινο ταξί. Ο Δημήτρης βλέπει τον Ιάκωβο. Τρέχει να του μιλήσει ...
Δημήτρης: Έρχονται, έρχονται...
Ιάκωβος: Ποιοι έρχονται, Δημήτρη μου;
Δημήτρης: Οι δικοί μας! Χρόνος. Θα κάνουν προσφυγές! Τις οργανώνει ο Κώστας.
Ιάκωβος: Ο άγνωστος είναι ήδη εκεί...
Δημήτρης: Θα πάω κι εγώ!
Ιάκωβος: Ο μικρός Αλέξανδρος...
Τον αγκαλιάζει και κλαίει.
Η θάλασσα είναι παντού. Δεν υπάρχει ψυχή. Ακούμε το ρέκβιεμ του Μόζαρτ. Ο άγνωστος βγαίνει από τη θάλασσα και προσκυνά τη γη του. Πάνω του έχουν καρφωθεί τα κομμάτια της εικόνας...Στο βάθος βλέπουμε την άγνωστη με μαυροφορεμένους πολεμιστές. Το φως συναντά τη Μαύρη Θάλασσα.
Στην Ίμβρο
με τις ανοιχτές φυλακές
ενώ υπήρχε
εξαίρεση Συνθήκης
έγινε bullying λαού
και χωρίς να το πάρουν
είδηση οι ντόπιοι
κατάφερε η βαρβαρότητα
να επιβάλλει
το απαράδεκτο
και να διώξει
τους αθώους
που δεν προστατεύτηκαν
από τους Δίκαιους
αφού αυτοί
δεν πρόφτασαν
το κακό
που τους είχαν
ετοιμάσει.
Ίμβρος και Κύπρος
Για όσους νομίζουν ότι δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα στα κατεχόμενα εξαιτίας του κατοχικού καθεστώτος και του κατοχικού στρατού και για όσους φοβούνται να κινηθούν και να παράγουν ένα έργο, το παράδειγμα της Ίμβρου είναι σημαντικό για πολλούς λόγους. Όλοι θεωρούν ότι είναι μια χαμένη πατρίδα, όλοι θεωρούν ότι δεν γίνεται τίποτα εξαιτίας της συνθήκης της Λωζάννης, όλοι θεωρούν ότι ο ελληνισμός δεν υπάρχει πια σε αυτό το νησί. Για όλους αυτούς τους λόγους, η Ίμβρος είναι ένα καλό παράδειγμα για την Κύπρο.
Πρώτον διότι με την Ίμβρο, όλοι μπορούν να δουν τι μπορεί να γίνει ένα νησί εγκλωβισμένων που μετατρέπεται σιγά σιγά σε νησί προσφύγων και τελικά σε νησί αγνοουμένων, αν δεν αντισταθούμε στην επεκτατική τακτική της Τουρκίας.
Δεύτερον διότι με την Ίμβρο, όλοι μπορούν να δουν τις κυβερνητικές κινήσεις που διαχρονικά αποτέλεσαν μια στρατηγική της σιωπής. Τρίτον για τους αγωνιστές, η Ίμβρος δείχνει με την ύπαρξή της το τι μπορεί να γίνει όταν όλα φαίνονται χαμένα και με ένα καθεστώς που είναι από τα σκληρότερα του κόσμου.
Το παράλογο με το παράδειγμα της Ίμβρου είναι ότι κανείς στην Κύπρο δεν διευκρινίζει ή δεν αντιλαμβάνεται ότι η Τουρκία χρησιμοποιεί ακριβώς την ίδια τακτική και στις δύο περιπτώσεις. Οι έποικοι δεν είναι Τούρκοι μα Κούρδοι, Λαζοί και εξισλαμισθέντες Πόντιοι. Υπέγραψαν τη συνθήκη της Λωζάννης και την Γ' Βιέννη όμως δεν τηρούν καμμιά. Ο εποικισμός είναι έγκλημα πολέμου αλλά εξαιτίας της ειρήνης κανείς δεν τολμά να την εκθέσει με τα ψηφίσματα του Ο.Η.Ε.
Όμως όπως το απέδειξε η Ίμβρος με την επίσημη αναφορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι μη κυβερνητικές πρωτοβουλίες είναι και πιο δυναμικές και πιο αποτελεσματικές στα πρακτικά προβλήματα. Άρα όταν το θέμα της αντίστασης είναι αναγκαίο και δεν υπάρχει κρατικό πλαίσιο λόγω έλλειψης διπλωματίας και στρατηγικής, οι μη κυβερνητικές πρωτοβουλίες είναι οι μόνες που είναι ουσιαστικές. Και αυτό φαίνεται και από την τοπική κατάσταση. Ενώ η Ίμβρος δεν υπάρχει ως ελληνική οντότητα για την αδιάφορη μάζα, υπάρχουν άνθρωποι που αγωνίζονται και που συμβάλλουν με το έργο τους στην τοπική διαμόρφωση των καταστάσεων. Χάριν σε αυτούς δεν έσβησε ο ελληνισμός εκεί σε αυτή τη χαμένη πατρίδα για τους άλλους.
Αυτά τα δεδομένα πρέπει να κατανοήσουμε για να επινοήσουμε άλλες δημιουργικές και πρακτικές λύσεις στα κατεχόμενα. Και κάθε βήμα που πετυχαίνουμε δεν είναι μόνο μια αντιστασιακή κίνηση, είναι η απόδειξη ότι υπάρχουμε ακόμα και ότι δεν ξεχάσαμε ούτε τη μνήμη μας, ούτε τον πολιτισμό μας. Μπορεί βέβαια μερικοί από εμάς να έχουν ξεχάσει τη ζωή τους διότι κοιτάζουν τη ζωή των άλλων, αυτό όμως δεν έχει σημασία όπως το αποδεικνύει το παράδειγμα της Ίμβρου.
Νίκος Λυγερός Λόγοι Σοφίας
Το παράλογο με το παράδειγμα της Ίμβρου είναι ότι κανείς στην Κύπρο δεν διευκρινίζει ή δεν αντιλαμβάνεται ότι η Τουρκία χρησιμοποιεί ακριβώς την ίδια τακτική και στις δύο περιπτώσεις. Οι έποικοι δεν είναι Τούρκοι μα Κούρδοι, Λαζοί και εξισλαμισθέντες Πόντιοι. Υπέγραψαν τη συνθήκη της Λωζάννης και την Γ' Βιέννη όμως δεν τηρούν καμμιά. Ο εποικισμός είναι έγκλημα πολέμου αλλά εξαιτίας της ειρήνης κανείς δεν τολμά να την εκθέσει με τα ψηφίσματα του Ο.Η.Ε.
Όμως όπως το απέδειξε η Ίμβρος με την επίσημη αναφορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι μη κυβερνητικές πρωτοβουλίες είναι και πιο δυναμικές και πιο αποτελεσματικές στα πρακτικά προβλήματα. Άρα όταν το θέμα της αντίστασης είναι αναγκαίο και δεν υπάρχει κρατικό πλαίσιο λόγω έλλειψης διπλωματίας και στρατηγικής, οι μη κυβερνητικές πρωτοβουλίες είναι οι μόνες που είναι ουσιαστικές. Και αυτό φαίνεται και από την τοπική κατάσταση. Ενώ η Ίμβρος δεν υπάρχει ως ελληνική οντότητα για την αδιάφορη μάζα, υπάρχουν άνθρωποι που αγωνίζονται και που συμβάλλουν με το έργο τους στην τοπική διαμόρφωση των καταστάσεων. Χάριν σε αυτούς δεν έσβησε ο ελληνισμός εκεί σε αυτή τη χαμένη πατρίδα για τους άλλους.
Αυτά τα δεδομένα πρέπει να κατανοήσουμε για να επινοήσουμε άλλες δημιουργικές και πρακτικές λύσεις στα κατεχόμενα. Και κάθε βήμα που πετυχαίνουμε δεν είναι μόνο μια αντιστασιακή κίνηση, είναι η απόδειξη ότι υπάρχουμε ακόμα και ότι δεν ξεχάσαμε ούτε τη μνήμη μας, ούτε τον πολιτισμό μας. Μπορεί βέβαια μερικοί από εμάς να έχουν ξεχάσει τη ζωή τους διότι κοιτάζουν τη ζωή των άλλων, αυτό όμως δεν έχει σημασία όπως το αποδεικνύει το παράδειγμα της Ίμβρου.
Νίκος Λυγερός Λόγοι Σοφίας
Κείμενα/Ποίηση: Opus of N. Lygeros - 1051) Ίμβρος και Κύπρος. Perfection 5 10 11/2004. Fr. Imvros et Chypre. Eng. Imvros and Cyprus. 975) Το ρέκβιεμ της Ίμβρου. Perfection 5 9 10/2004. Fr. Le requiem d'Imbros.
*Η εκκλησία της Παναγίας στην Ίμβρο, αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου, χτίστηκε το 1835 ως ενοριακός ναός του χωριού Παναγία. Το 1905, όταν μεταφέρθηκε η πρωτεύουσα του νησιού από το χωριό Κάστρο στη σημερινή κωμόπολη της Παναγίας, μαζί με όλα τα δημόσια κτίρια μεταφέρθηκαν και οι διοικητικές αρχές της εκκλησίας σε ένα νεόδμητο νεοκλασικό μητροπολιτικό μέγαρο, δίπλα στον προϋπάρχοντα ναό της Κοιμήσεως. Έκτοτε, ο ναός της Παναγίας μετατράπηκε σε μητροπολιτικό. Σήμερα, το κτιριακό αυτό συγκρότημα αποτελεί τον θρησκευτικό πυρήνα της Ίμβρου. Βρίσκεται στη καρδιά του διοικητικού και εμπορικού κέντρου της πρωτεύουσας της Ίμβρου και αποτελεί το μοναδικό σύμβολο του ελληνισμού στο νησί. (πηγή)
Στην πολύπαθη Ίμβρο: Μπορεί η Ίμβρος να λέγεται τώρα Gökçeada, τα υπέροχα ελληνικά χωριά της να φέρουν πια τουρκικά ονόματα, να έχουν λεηλατηθεί και να έχουν σχεδόν ερημώσει, υπάρχουν όμως ακόμα αρκετοί Ρωμιοί που ζουν μόνιμα εκεί, και ακόμα περισσότεροι αυτοί που επιστρέφουν κάθε καλοκαίρι για να δώσουν ζωντάνια στα χωριά όπου μεγάλωσαν. Συνέχεια
Aggelos Aslanidis: Αν αντιδρούσαμε τότε που ασελγούσαν στην Ίμβρο ίσως σήμερα θα ήταν διαφορετικά τα πράγματα. Λέγεται ότι στο ΥΠΕΞ υπήρχε και επικράτησε η άποψη, ότι ''Για 10,000 ψαράδες δεν θα τα χαλάσουμε με τους τούρκους που είναι σύμμαχοι μας'' 29 Νοε 2016
