(Οι σκοποί του ιδρύματος Αλτρουισμός)
Prosfyges Opus of N. Lygeros
Επιμέλεια, έρευνα Σοφία Ντρέκου
Perfection 4 6 6/2003 Published: March 12, 2012
in English: The Convention of Altruism.
Ο αλτρουισμός, αυτή η ηθική αρχή που δηλώνει την ανιδιοτελή μέριμνα για τους άλλους, αυτή η συνειδητή άρνηση του ατομικού συμφέροντος προς όφελος του συλλογικού, είναι μια δυσνόητη έννοια για πολλούς.
Ιδιαίτερα σ’ ένα σύστημα μαζικής δημοκρατίας όπου ο καθένας είναι άγνωστος για τους άλλους, πώς να επινοηθεί ο αλτρουισμός;
Ενώ η λέξη φιλοξενία είναι εντελώς συνηθισμένη, είναι ενδεικτικό ότι η λέξη αλτρουισμός δεν είναι ελληνικής προέλευσης και ότι η μόνη λέξη που σχετίζεται μ’ αυτήν την έννοια και είναι θετικότατη σε άλλες γλώσσες και που είναι ελληνικής προέλευσης, η εμπάθεια, έχει μια αρνητική έννοια στα ελληνικά. (βλ. ΕΔΩ)
Κι αν πιστεύουμε στις ρηξικέλευθες ιδέες του Ludwig Wittgenstein (Λούντβιχ Βίτγκενσταϊν) και θυμηθούμε «Τα όρια της γλώσσας μου είναι τα όρια του μυαλού μου. Οι γνώσεις μου περιορίζονται σε ό,τι μπορώ να αποτυπώσω λεκτικά», καταλαβαίνουμε πόσο σημαντική είναι η διαδικασία της επινόησης της λέξης αλτρουισμός.
Η λεκτική δυσκολία προκαλεί μια γνωστική δυσκολία στο κοινό που δεν γνωρίζει τα νοητικά σχήματα αυτής της ηθικής αρχής. Γι’ αυτόν τον λόγο, η φυσιολογική ανταπόκριση στον αλτρουισμό δεν είναι πρώτα θετική, μα ερωτηματική. Η θετική πράξη δεν είναι επαρκής.
Πάντα υπάρχει η ερώτηση: Γιατί το κάνετε αυτό; Λες και αυτό που είναι δυσνόητο να είναι αναγκαστικά επικίνδυνο. Η μόνη απάντηση στον λόγο της ύπαρξης του αλτρουισμού είναι: η ανάγκη.
Το ίδρυμα αλτρουισμός γεννήθηκε από την ανάγκη των προσφύγων και των προσφυγών. Για μια εν δυνάμει ευρωπαϊκή χώρα, η μόνη δικαιοσύνη είναι ευρωπαϊκή. Και η μόνη νομική λύση του Κυπριακού δεν μπορεί παρά να είναι ευρωπαϊκή.
Μόνος κανείς δεν μπορεί να κάνει τίποτα για τον εαυτό του, μπορεί όμως να μην κάνει τίποτα για τον άλλο. Αν ο καθένας βοηθήσει τον άλλο, τότε έμμεσα θα ενισχύσει και τη δική του περίπτωση και συνολικά η ομάδα ανθρώπων δημιουργεί ένα έργο ουτοπικό για τον καθένα.
Με την ίδια ιδέα, ένας δικηγόρος απομονωμένος δεν μπορεί να πράξει ένα εθνικό έργο, ενώ μια ομάδα δικηγόρων μπορεί κάλλιστα να το κατορθώσει.
Συνεπώς, η σύμβαση του ιδρύματος είναι αναγκαστική, αν πράγματι θέλουμε να προσφέρουμε στην πατρίδα μας. Και γενικά η ανταπόκριση των δικηγόρων ήταν και είναι πολύ θετική, διότι μέσω του ιδρύματος μπορούν όντως να προσφέρουν κάτι το πολύτιμο στην κοινωνία.
Τώρα το ελάχιστο, σχεδόν συμβολικό, κόστος κάθε προσφυγής και η κατάρριψη του ποσοστού, επιτρέπει στον καθένα να ενεργοποιηθεί δίχως εμπόδια. Αν εμείς οι ίδιοι δεν βοηθήσουμε την κοινωνία μας, με ποιο δικαίωμα προσδοκούμε και διεκδικούμε την εξέλιξη των πραγμάτων;
Το Κυπριακό δεν θα λυθεί μόνο του! Τώρα ο καθένας έχει ένα ρόλο να παίξει σ’ αυτόν τον αγώνα. Κάθε άτομο με την προσφυγή του λέει: Κι εγώ ανήκω σ’ αυτόν τον λαό. Βέβαια πολλοί θα πουν ότι οι πρόσφυγες θα το κάνουν τώρα για προσωπικό συμφέρον, όμως ο αλτρουισμός είναι θέμα αθωότητας, όχι αγιότητας.
Όταν είσαι φυλακή και κάποιος σπάσει τα σίδερά σου, πρέπει να δραπετεύσεις. Κάθε δραπέτης είναι και μια ήττα για τη φυλακή. Αν μπορείς να βοηθήσεις κι άλλους, ακόμα καλύτερα. Σημασία έχει όμως να το κάνει ο καθένας που μπορεί.
Όπως η νοημοσύνη είναι η πάλη της ανάγκης εναντίον της τύχης, ο αλτρουισμός είναι η αναγκαία επίπτωσή της. Σε κατάσταση κρίσης, η νοημοσύνη γίνεται στρατηγική, ο αλτρουισμός, ίδρυμα και η σύμβαση του αλτρουισμού, δύναμη δικαιοσύνης.
Η αρχική ιδέα του ιδρύματος προήλθε από την ανάγκη διευκόλυνσης Κυπρίων στη διαδικασία προσωπικής προσφυγής. Και η βασική ιδέα είναι ότι μια μαζική και οργανωμένη προσφυγή έχει λιγότερο κόστος όσον αφορά στο οικονομικό και το δικηγορικό. Η κριτική μάζα του ιδρύματος επιτρέπει μια μοναδική ολική επαφή με δικηγορικά γραφεία, πράγμα το οποίο εξασφαλίζει μια συνέχεια στη διαδικασία της προσφυγής που είναι εξ ορισμού μακρόχρονη. Η ύπαρξη του ιδρύματος προσφέρει μεγάλες δυνατότητες τόσο για το άτομο όσο και για την κυπριακή κοινωνία διότι αποτελεί έναν κρίκο σύνδεσης μεταξύ ατόμου και κράτους. Το κόστος μιας προσφυγής μπορεί να είναι ένα εμπόδιο και γι’ αυτό η μαζικοποίηση της προσφυγής σε συνδυασμό με τη δομή του ιδρύματος αποτελούν ισχυρά επιχειρήματα για τη μείωσή του.
Η λειτουργία του ιδρύματος είναι απλή. Σε κάθε άτομο που επέλεξε να κάνει μια προσφυγή κι έχει ανάγκη από οικονομική στήριξη, προσφέρει τη βοήθεια του. Τα κριτήρια είναι αντικειμενικά και γενικά έτσι ώστε να είναι εύκολα κατανοητά από τον καθένα. Η προσφυγή μπορεί βέβαια να γίνει σε διαφορετικούς τομείς: μη απόλαυση περιουσίας, αποζημίωση, θέμα αγνοουμένου. Ο σκοπός του ιδρύματος είναι ανεξάρτητος από συγκεκριμένες προσφυγές και ειδικούς στόχους. Σημασία για το ίδρυμα δεν έχει το προσωπικό ενδιαφέρον του ατόμου μα η ύπαρξη της προσφυγής και η ανάγκη βοήθειας. Μ’ αυτόν τον τρόπο κάθε άτομο δεν είναι απομονωμένο σε μια περίπλοκη και μακρόχρονη διαδικασία. Κι ακόμα και οι έρευνες για προσωπικά στοιχεία γίνονται ευκολότερα μ’ ένα μαζικό και οργανωμένο σύστημα π.χ. πρόσφυγες μπορεί να είναι από το ίδιο χωριό ή άλλοι να έχουν περιουσίες στις ίδιες περιοχές ή αγνοούμενοι να ανήκουν στο ίδιο τάγμα...
Αν και το κυριότερο πλαίσιο δράσης είναι το θέμα των προσφυγών, το ίδρυμα ασχολείται και με τη στήριξη διαφόρων προσωπικών πρωτοβουλιών προς όφελος του κοινωνικού και πολιτιστικού στοιχείου του κυπριακού λαού. Η λειτουργικότητα του συστήματος είναι θελητά μια ανοιχτή δομή για να προσφέρει μεγαλύτερη ελευθερία δράσης. Διότι η ανάπτυξη της κυπριακής δημιουργίας σ’ ένα νέο ευρωπαϊκό πλαίσιο είναι από μόνη της ένας στόχος. Αυτό το πλαίσιο αποτελείται από τον εκπαιδευτικό και ερευνητικό τομέα (ειδικές ανάγκες ενός σχολείου, ειδικά μαθήματα σ’ ένα λύκειο, σεμινάρια,...), τον καλλιτεχνικό τομέα (καταγραφή παραδοσιακού υλικού, θεατρικά έργα,...), τον ιστορικό τομέα (μουσεία, εκθέσεις,...), τον γλωσσικό τομέα (λεξικά, γραμματική, κυπριακά έργα...) κλπ.
Τελικά θα μπορούσαμε να πούμε ότι οι στόχοι του ιδρύματος ΑΛΤΡΟΥΙΣΜΟΣ δεν είναι μόνο ανθρωπιστικοί, μα απλώς ανθρώπινοι. Σε μια κοινωνία όπου όλα είναι θέμα δύναμης και οικονομίας πρέπει να προωθηθεί το ανθρώπινο στοιχείο. Πρέπει πρώτα να προστατεύσουμε τα ανθρώπινα δικαιώματα κι ύστερα όταν οι άνθρωποι είναι ελεύθεροι να προωθήσουμε τις δημιουργίες τους και τις διαφορές τους, πράγματα τα οποία αποτελούν τα μόνα πλούτη μιας ανθρωπότητας που θα υπάρξει μόνο και μόνο χάρη στη νοημοσύνη του αλτρουισμού.
Χωρίς να απεμπολείται ο κύριος σκοπός και ο στόχος όλων των εκτοπισμένων και ιδιοκτητών τουρκοκατεχόμενων περιουσιών ο οποίος δεν είναι άλλος από την επιστροφή των Κυπρίων στις πατρογονικές εστίες και στις περιουσίες τους οι κύριοι σκοποί του Ιδρύματος, που είναι υπερκομματικοί, ανθρωπιστικοί και κοινωφελείς είναι:
Α) Η προαγωγή, προάσπιση, στήριξη, αναγνώριση, κατοχύρωση, σεβασμός, εγγύηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όλων των ανθρώπων όπως αυτά απαριθμούνται και περιγράφονται στην Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Περί Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Περί Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Θεμελιωδών Ελευθεριών, και τον Καταστατικό Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών.
Β) Η διευκόλυνση των Κυπρίων στη διαδικασία προσωπικών προσφυγών στο Διεθνές Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για καταπάτηση των ανθρωπίνων τους δικαιωμάτων που δημιουργήθηκαν μετά την Τουρκική εισβολή του 1974.
Γ) Η διαμόρφωση, η διατύπωση και η υποβολή εισηγήσεων προς την κρατική εξουσία, την νομοθετική εξουσία, τους διεθνείς οργανισμούς για την προαγωγή και υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Δ) Η με κάθε νόμιμο τρόπο προσπάθεια και ενέργεια για την προαγωγή, προάσπιση, στήριξη, αναγνώριση, κατοχύρωση, σεβασμό, εγγύηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όπως περιγράφονται πιο πάνω, και η συνεργασία με οποιαδήποτε νόμιμη αρχή, οργάνωση, σωματείο, σύνδεσμο, πρόσωπα του εσωτερικού ή και του εξωτερικού για την εξυπηρέτηση των πιο πάνω σκοπών.
Ε) Η προσφορά στον πολιτισμό και στην εκπαίδευση της Κύπρου.
Ειδικότερα τώρα που υπάρχει επικοινωνία με τα κατεχόμενα, το Δ. Συμβούλιο του Ιδρύματος προωθεί συγκεκριμένα έργα εξωραϊσμού και ευπρεπισμού κοιμητηρίων, εκκλησιών, χώρων λατρείας και μνημείων και των δύο κοινοτήτων τόσο στα κατεχόμενα όσο και στις ελεύθερες περιοχές.
Για να διευκολύνει τη διαδικασία και να βοηθήσει όσους πολίτες προσκρούουν στο ψηλό οικονομικό κόστος που απαιτείται για μια τέτοια ενέργεια, το Ίδρυμα έχει συμβληθεί με δικηγόρους, μειώνοντας το κόστος κάθε προσφυγής στις £500.
Ωστόσο, το ποσό που θα πληρώνει ο κάθε πρόσφυγας θα είναι £250, ενώ το υπόλοιπο θα καταβάλλεται από το Ίδρυμα. Όταν η προσφυγή αφορά εγκλωβισμένο ή αγνοούμενο, τότε δεν θα υπάρχει καμία επιβάρυνση, αφού θα αναλαμβάνει εξ ολοκλήρου το Ίδρυμα.
Διάλεξη του Νίκου Λυγερού με θέμα:
«Η Ανθρώπινη αξία του Εθελοντισμού».
Κανάκης Restaurart – τεχνοχώρος. Αφίσα
Δεκελείας 80, Νέα Φιλαδέλφεια, Αθήνα.
Δευτέρα 16 Μαρτίου 2015, ώρα: 20.30
Επικοινωνήστε μαζί μας - Lygeros.org
ΙΔΡΥΜΑ ΑΛΤΡΟΥΙΣΜΟΣ Τ.Θ. 50379 3603 Λεμεσός Κύπρος
Φαξ: 25365000 e-mail: info@prosfyges.org
http://www.prosfyges.org / Fax: (+357)25365000
THE ALTRUISMOS FOUNDATION P.O.Box 50379 3603 Limassol Cyprus
Ιδιαίτερα σ’ ένα σύστημα μαζικής δημοκρατίας όπου ο καθένας είναι άγνωστος για τους άλλους, πώς να επινοηθεί ο αλτρουισμός;
Ενώ η λέξη φιλοξενία είναι εντελώς συνηθισμένη, είναι ενδεικτικό ότι η λέξη αλτρουισμός δεν είναι ελληνικής προέλευσης και ότι η μόνη λέξη που σχετίζεται μ’ αυτήν την έννοια και είναι θετικότατη σε άλλες γλώσσες και που είναι ελληνικής προέλευσης, η εμπάθεια, έχει μια αρνητική έννοια στα ελληνικά. (βλ. ΕΔΩ)
Η λεκτική δυσκολία προκαλεί μια γνωστική δυσκολία στο κοινό που δεν γνωρίζει τα νοητικά σχήματα αυτής της ηθικής αρχής. Γι’ αυτόν τον λόγο, η φυσιολογική ανταπόκριση στον αλτρουισμό δεν είναι πρώτα θετική, μα ερωτηματική. Η θετική πράξη δεν είναι επαρκής.
Πάντα υπάρχει η ερώτηση: Γιατί το κάνετε αυτό; Λες και αυτό που είναι δυσνόητο να είναι αναγκαστικά επικίνδυνο. Η μόνη απάντηση στον λόγο της ύπαρξης του αλτρουισμού είναι: η ανάγκη.
Το ίδρυμα αλτρουισμός γεννήθηκε από την ανάγκη των προσφύγων και των προσφυγών. Για μια εν δυνάμει ευρωπαϊκή χώρα, η μόνη δικαιοσύνη είναι ευρωπαϊκή. Και η μόνη νομική λύση του Κυπριακού δεν μπορεί παρά να είναι ευρωπαϊκή.
Μόνος κανείς δεν μπορεί να κάνει τίποτα για τον εαυτό του, μπορεί όμως να μην κάνει τίποτα για τον άλλο. Αν ο καθένας βοηθήσει τον άλλο, τότε έμμεσα θα ενισχύσει και τη δική του περίπτωση και συνολικά η ομάδα ανθρώπων δημιουργεί ένα έργο ουτοπικό για τον καθένα.
Με την ίδια ιδέα, ένας δικηγόρος απομονωμένος δεν μπορεί να πράξει ένα εθνικό έργο, ενώ μια ομάδα δικηγόρων μπορεί κάλλιστα να το κατορθώσει.
Συνεπώς, η σύμβαση του ιδρύματος είναι αναγκαστική, αν πράγματι θέλουμε να προσφέρουμε στην πατρίδα μας. Και γενικά η ανταπόκριση των δικηγόρων ήταν και είναι πολύ θετική, διότι μέσω του ιδρύματος μπορούν όντως να προσφέρουν κάτι το πολύτιμο στην κοινωνία.
Τώρα το ελάχιστο, σχεδόν συμβολικό, κόστος κάθε προσφυγής και η κατάρριψη του ποσοστού, επιτρέπει στον καθένα να ενεργοποιηθεί δίχως εμπόδια. Αν εμείς οι ίδιοι δεν βοηθήσουμε την κοινωνία μας, με ποιο δικαίωμα προσδοκούμε και διεκδικούμε την εξέλιξη των πραγμάτων;
Το Κυπριακό δεν θα λυθεί μόνο του! Τώρα ο καθένας έχει ένα ρόλο να παίξει σ’ αυτόν τον αγώνα. Κάθε άτομο με την προσφυγή του λέει: Κι εγώ ανήκω σ’ αυτόν τον λαό. Βέβαια πολλοί θα πουν ότι οι πρόσφυγες θα το κάνουν τώρα για προσωπικό συμφέρον, όμως ο αλτρουισμός είναι θέμα αθωότητας, όχι αγιότητας.
Όταν είσαι φυλακή και κάποιος σπάσει τα σίδερά σου, πρέπει να δραπετεύσεις. Κάθε δραπέτης είναι και μια ήττα για τη φυλακή. Αν μπορείς να βοηθήσεις κι άλλους, ακόμα καλύτερα. Σημασία έχει όμως να το κάνει ο καθένας που μπορεί.
Όπως η νοημοσύνη είναι η πάλη της ανάγκης εναντίον της τύχης, ο αλτρουισμός είναι η αναγκαία επίπτωσή της. Σε κατάσταση κρίσης, η νοημοσύνη γίνεται στρατηγική, ο αλτρουισμός, ίδρυμα και η σύμβαση του αλτρουισμού, δύναμη δικαιοσύνης.
in English: The Convention of Altruism.
Ν. Λυγερός: March 11, 2012 Articles Αλτρουισμός
Η αρχική ιδέα του ιδρύματος προήλθε από την ανάγκη διευκόλυνσης Κυπρίων στη διαδικασία προσωπικής προσφυγής. Και η βασική ιδέα είναι ότι μια μαζική και οργανωμένη προσφυγή έχει λιγότερο κόστος όσον αφορά στο οικονομικό και το δικηγορικό. Η κριτική μάζα του ιδρύματος επιτρέπει μια μοναδική ολική επαφή με δικηγορικά γραφεία, πράγμα το οποίο εξασφαλίζει μια συνέχεια στη διαδικασία της προσφυγής που είναι εξ ορισμού μακρόχρονη. Η ύπαρξη του ιδρύματος προσφέρει μεγάλες δυνατότητες τόσο για το άτομο όσο και για την κυπριακή κοινωνία διότι αποτελεί έναν κρίκο σύνδεσης μεταξύ ατόμου και κράτους. Το κόστος μιας προσφυγής μπορεί να είναι ένα εμπόδιο και γι’ αυτό η μαζικοποίηση της προσφυγής σε συνδυασμό με τη δομή του ιδρύματος αποτελούν ισχυρά επιχειρήματα για τη μείωσή του.
Η λειτουργία του ιδρύματος είναι απλή. Σε κάθε άτομο που επέλεξε να κάνει μια προσφυγή κι έχει ανάγκη από οικονομική στήριξη, προσφέρει τη βοήθεια του. Τα κριτήρια είναι αντικειμενικά και γενικά έτσι ώστε να είναι εύκολα κατανοητά από τον καθένα. Η προσφυγή μπορεί βέβαια να γίνει σε διαφορετικούς τομείς: μη απόλαυση περιουσίας, αποζημίωση, θέμα αγνοουμένου. Ο σκοπός του ιδρύματος είναι ανεξάρτητος από συγκεκριμένες προσφυγές και ειδικούς στόχους. Σημασία για το ίδρυμα δεν έχει το προσωπικό ενδιαφέρον του ατόμου μα η ύπαρξη της προσφυγής και η ανάγκη βοήθειας. Μ’ αυτόν τον τρόπο κάθε άτομο δεν είναι απομονωμένο σε μια περίπλοκη και μακρόχρονη διαδικασία. Κι ακόμα και οι έρευνες για προσωπικά στοιχεία γίνονται ευκολότερα μ’ ένα μαζικό και οργανωμένο σύστημα π.χ. πρόσφυγες μπορεί να είναι από το ίδιο χωριό ή άλλοι να έχουν περιουσίες στις ίδιες περιοχές ή αγνοούμενοι να ανήκουν στο ίδιο τάγμα...
Αν και το κυριότερο πλαίσιο δράσης είναι το θέμα των προσφυγών, το ίδρυμα ασχολείται και με τη στήριξη διαφόρων προσωπικών πρωτοβουλιών προς όφελος του κοινωνικού και πολιτιστικού στοιχείου του κυπριακού λαού. Η λειτουργικότητα του συστήματος είναι θελητά μια ανοιχτή δομή για να προσφέρει μεγαλύτερη ελευθερία δράσης. Διότι η ανάπτυξη της κυπριακής δημιουργίας σ’ ένα νέο ευρωπαϊκό πλαίσιο είναι από μόνη της ένας στόχος. Αυτό το πλαίσιο αποτελείται από τον εκπαιδευτικό και ερευνητικό τομέα (ειδικές ανάγκες ενός σχολείου, ειδικά μαθήματα σ’ ένα λύκειο, σεμινάρια,...), τον καλλιτεχνικό τομέα (καταγραφή παραδοσιακού υλικού, θεατρικά έργα,...), τον ιστορικό τομέα (μουσεία, εκθέσεις,...), τον γλωσσικό τομέα (λεξικά, γραμματική, κυπριακά έργα...) κλπ.
Τελικά θα μπορούσαμε να πούμε ότι οι στόχοι του ιδρύματος ΑΛΤΡΟΥΙΣΜΟΣ δεν είναι μόνο ανθρωπιστικοί, μα απλώς ανθρώπινοι. Σε μια κοινωνία όπου όλα είναι θέμα δύναμης και οικονομίας πρέπει να προωθηθεί το ανθρώπινο στοιχείο. Πρέπει πρώτα να προστατεύσουμε τα ανθρώπινα δικαιώματα κι ύστερα όταν οι άνθρωποι είναι ελεύθεροι να προωθήσουμε τις δημιουργίες τους και τις διαφορές τους, πράγματα τα οποία αποτελούν τα μόνα πλούτη μιας ανθρωπότητας που θα υπάρξει μόνο και μόνο χάρη στη νοημοσύνη του αλτρουισμού.
536 - March 11, 2012 / Poems
Τα κατεχόμενα, νησιά
των πεθαμένων ποιητών
Οι άνθρωποι, η μοναξιά
και το ξεχείλισμα στιγμών
ξενιτεμένα τείχη
αρματωμένα χέρια
σημαδεμένη τύχη
σπασμένα καλοκαίρια
Το πεπρωμένο της φωτιάς,
Ο τελευταίος κόσμος.
Οι σκοποί του ιδρύματος Αλτρουισμός
Χωρίς να απεμπολείται ο κύριος σκοπός και ο στόχος όλων των εκτοπισμένων και ιδιοκτητών τουρκοκατεχόμενων περιουσιών ο οποίος δεν είναι άλλος από την επιστροφή των Κυπρίων στις πατρογονικές εστίες και στις περιουσίες τους οι κύριοι σκοποί του Ιδρύματος, που είναι υπερκομματικοί, ανθρωπιστικοί και κοινωφελείς είναι:
Α) Η προαγωγή, προάσπιση, στήριξη, αναγνώριση, κατοχύρωση, σεβασμός, εγγύηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όλων των ανθρώπων όπως αυτά απαριθμούνται και περιγράφονται στην Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Περί Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Περί Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Θεμελιωδών Ελευθεριών, και τον Καταστατικό Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών.
Β) Η διευκόλυνση των Κυπρίων στη διαδικασία προσωπικών προσφυγών στο Διεθνές Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για καταπάτηση των ανθρωπίνων τους δικαιωμάτων που δημιουργήθηκαν μετά την Τουρκική εισβολή του 1974.
Γ) Η διαμόρφωση, η διατύπωση και η υποβολή εισηγήσεων προς την κρατική εξουσία, την νομοθετική εξουσία, τους διεθνείς οργανισμούς για την προαγωγή και υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Δ) Η με κάθε νόμιμο τρόπο προσπάθεια και ενέργεια για την προαγωγή, προάσπιση, στήριξη, αναγνώριση, κατοχύρωση, σεβασμό, εγγύηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όπως περιγράφονται πιο πάνω, και η συνεργασία με οποιαδήποτε νόμιμη αρχή, οργάνωση, σωματείο, σύνδεσμο, πρόσωπα του εσωτερικού ή και του εξωτερικού για την εξυπηρέτηση των πιο πάνω σκοπών.
Ε) Η προσφορά στον πολιτισμό και στην εκπαίδευση της Κύπρου.
Ειδικότερα τώρα που υπάρχει επικοινωνία με τα κατεχόμενα, το Δ. Συμβούλιο του Ιδρύματος προωθεί συγκεκριμένα έργα εξωραϊσμού και ευπρεπισμού κοιμητηρίων, εκκλησιών, χώρων λατρείας και μνημείων και των δύο κοινοτήτων τόσο στα κατεχόμενα όσο και στις ελεύθερες περιοχές.
Για να διευκολύνει τη διαδικασία και να βοηθήσει όσους πολίτες προσκρούουν στο ψηλό οικονομικό κόστος που απαιτείται για μια τέτοια ενέργεια, το Ίδρυμα έχει συμβληθεί με δικηγόρους, μειώνοντας το κόστος κάθε προσφυγής στις £500.
Διοικητικό Συμβούλιο: Νίκος Λυγερός Ιδρυτής, Μέλος Διοικητικού Συμβουλίου, Ερευνητής, Πανεπιστήμιο Λυών (Βιογραφικό βλ. ΕΔΩ)
ΑΠΟΦΑΣΗ Ε.Δ.Α.Δ. 27/7/98 ΥΠΕΡ ΤΙΤΙΝΑΣ ΛΟΪΖΙΔΟΥ
ΚΑΤΑ ΤΟΥΡΚΙΑΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗ - ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ - ΑΙΤΗΜΑ:
Η προσφυγή της Τιτίνας Λοϊζίδου ασκήθηκε στις 22/7/1989 ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων με αίτημα την αποζημίωσή της από την Τουρκία:
α) Επειδή η Τουρκία εισέβαλε παράνομα στην Κύπρο, χώρα-κράτος μέλος του ΟΗΕ, χρησιμοποιώντας βία, και με το στρατό της και δικά της όπλα κατέλαβε τμήμα του εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας, το οποίο κατέχει παράνομα μέχρι σήμερα. Ως εκ τούτου, η Τουρκία και ο τουρκικός κατοχικός στρατός παρεμποδίζει με τη βία των όπλων την Τιτίνα Λοϊζίδου να επισκεφθεί την περιουσία της και το σπίτι της, που βρίσκεται στην κατεχόμενη Κερύνεια. Συνεπώς, υφίσταται ζημία, η οποία θεμελιώνει το δικαίωμά της να ζητήσει αποζημίωση από την Τουρκία.
β) Ο δεύτερος δικαιολογητικός λόγος αποζημίωσης και αίτημα της εν λόγω προσφυγής είναι η αποζημίωση για την ηθική βλάβη, δηλαδή την ψυχική ταλαιπωρία και δοκιμασία που υφίσταται, λόγω τής με βία παρεμπόδισής της να απολαμβάνει το δικαίωμα ιδιοκτησίας και πιο συγκεκριμένα το δικαίωμα χρήσης του σπιτιού και της περιουσίας της. Στις 23/3/1996 εκδόθηκε η απόφαση του Ε.Δ.Α.Δ. επί της ουσίας, η οποία αναγνώρισε τους τίτλους ιδιοκτησίας της Τιτίνας Λοϊζίδου, δηλαδή αναγνώρισε ότι νόμιμη κυρία-ιδιοκτήτρια των περιουσιακών της στοιχείων εξακολουθεί μέχρι σήμερα, και μετά την τουρκική εισβολή του 1974, να είναι η ίδια. Αναγνώρισε επίσης ότι η παρουσία τουρκικού στρατού στην Κύπρο συνεπάγεται ουσιαστικό έλεγχο στο τμήμα του εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας, που κατέχεται παράνομα. Κατά συνέπεια την ευθύνη και την παθητική νομιμοποίηση στην εν λόγω προσφυγή έχει η ίδια η Τουρκία και όχι η ούτω καλούμενη «Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου».
Η ίδια ιστορική απόφαση υπογραμμίζει με έμφαση και διαύγεια ότι το τουρκοκρατούμενο βόρειο τμήμα της Κύπρου αποτελεί υποτελή τοπική διοίκηση των τουρκικών στρατευμάτων κατοχής και σε καμιά περίπτωση δεν έχει και δεν μπορεί να έχει κρατική υπόσταση (και αυτό διότι, ως γνωστόν, ένα από τα συστατικά στοιχεία του κράτους είναι η πρωτογενής εξουσία, που στην περίπτωση αυτή δεν υφίσταται, αφού την εξουσία την ασκεί και την καθορίζει ο τουρκικός στρατός, τουλάχιστον όσον αφορά τον έλεγχο και ένοπλη επιτήρηση των κατεχομένων εδαφών και δεν απορρέει από τους νόμιμους κατοίκους ή τον κυπριακό λαό). Πιο συγκεκριμένα, η απόφαση ξεκαθαρίζει ότι ο τουρκικός στρατός κατοχής ασκεί ουσιαστικό έλεγχο στα κατεχόμενα εδάφη της Κυπριακής Δημοκρατίας και όχι η σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο ανυπόστατη «Τ.Δ.Β.Κ.».
Η απόφαση επίσης στιγματίζει την Τουρκία για τη συνεχιζόμενη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κύπρο. Απόφαση για αποζημιώσεις άρθρου 50 της 28/7/1998 Το Ε.Δ.Α.Δ. επιδίκασε τελικά στις 28/7/1998 τις ακόλουθες αποζημιώσεις στην κα Τιτίνα Λοϊζίδου:
1/ Αποζημίωση 300.000 Λ.Κ. (περίπου 175.000.000 δρχ.) και όχι κυριότητα ιδιοκτησίας της περιουσίας της από το 1989, οπόταν και ασκήθηκε η προσφυγή μέχρι την έκδοση της απόφασης. Η αποζημίωση αυτή αφορά τη θετική και αποθετική ζημία της.
2/ Αποζημίωση 20.000 Λ.Κ. (περίπου 11.600.000 δρχ.) για την ηθική αποκατάσταση της βλάβης που έχει υποστεί από την απώλεια χρήσης της περιουσίας της.
ΤΑ ΚΡΙΣΙΜΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ
1/ Η Τιτίνα Λοϊζίδου (και συνεπώς όλοι οι πρόσφυγες) είναι ιδιοκτήτρια της κατεχόμενης περιουσίας της και παραμένει ιδιοκτήτρια.
2/ Η αποζημίωση δεν αφορά φυσικά και σε καμιά περίπτωση την απώλεια της ιδιοκτησίας της, αλλά την παρεμπόδιση της χρήσης και απόλαυσής της.
3/ Διατηρεί το δικαίωμά της να απολαμβάνει ειρηνικά την περιουσία της και στο μέλλον. Παρεμποδίζεται προς το παρόν από τα τουρκικά στρατεύματα κατοχής.
4/ Υπάρχει συνεχιζόμενη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από την Τουρκία στην Κύπρο.
5/ Η «Τ.Δ.Β.Κ.» δεν αναγνωρίζεται, διότι είναι υποτελής τοπική διοίκηση που ελέγχεται από τον τουρκικό στρατό.
Περισσότερα: Recours/Προσφυγή
Δίχως έργο μνήμης δεν μπορεί να υπάρξει πραγματική συμφιλίωση διότι ο καθένας έχει τις ανοιχτές του πληγές. Η επιστροφή πρέπει να γίνει με τη μνήμη. Όποιος δε θυμάται είναι καταδικασμένος να ξαναζήσει τους πόνους. Και για να το μάθουν οι ζωντανοί πρέπει να τους βοηθήσουν οι νεκροί. Μόνο εκείνοι που γνώρισαν το θάνατο μπορούν να εξηγήσουν τη ζωή και τη σημασία της. Για να ζήσουμε μαζί πρέπει να θυμηθούμε τους νεκρούς μας μαζί. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίον το έργο μνήμη του ιδρύματος αλτρουισμός θ'αρχίσει με τα κοιμητήρια των δύο κοινοτήτων.
Το πρόγραμμα Κύπρος Ανέστη συμπεριλαμβάνει την ακριβή καταγραφή των τάφων των κοιμητηρίων του Λευκονοίκου και της Κοφίνου. Σ'αυτή τη φάση θα βοηθήσουν και οι πιο μεγάλοι που αποτελούν τη ζωντανή μνήμη των παλαιών κατοίκων των χωριών. Κι εφόσον οι δήμαρχοι των δύο κοινοτήτων δέχθηκαν πολύ θετικά το πρόγραμμά μας θα υπάρχει και μια τοπική βοήθεια στην αναστήλωση των κοιμητηρίων. Ο συνδυασμός των δύο που είναι τώρα εφικτός μας επιτρέπει μια άμεση εκκίνηση των έργων. Έτσι αν έχετε γνωστούς σας που μπορούν να βοηθήσουν στην ιστορική καταγραφή, σας παρακαλούμε να έρθετε σε άμεση επαφή με το ίδρυμά μας. Διότι όπως το είδαμε από τις πρώτες μας επισκέψεις μερικοί τάφοι έχουν εξαφανιστεί εντελώς ή δεν υπάρχει πια σταυρός με το όνομα του μακαρίτη.
Προσπάθειες ανάλογες θα γίνουν και σε άλλα κοιμητήρια αλλά και σε εκκλησίες διότι και οι πρώτες μας επαφές με τον πρόεδρο των αρχιτεκτόνων στα κατεχόμενα μας εξασφάλισαν τη συμμετοχή του σε όλα τα πολιτιστικά θέματα. Και η τοιχογραφία του Αρχάγγελου π.χ. θα είναι από τις προτεραιότητες μας σ'αυτόν τον τομέα.
Η μνήμη μας πληγώθηκε σε πολλά μέρη. Τώρα όμως μπορούμε όχι μόνο να την παρηγορήσουμε αλλά και να την κάνουμε να ζήσει και πάλι. Τώρα με την ανάλυση της τωρινής κατάστασης μπορούμε να προτείνουμε συγκεκριμένα πράγματα. Διότι ότι ήταν αφηρημένο και κάπως ξεχασμένο ανήκει και πάλι στον κόσμο μας. Δεν πρέπει να δώσουμε την ευκαιρία στον εισβολέα να μας κατηγορήσει ότι δεν νοιαζόμαστε για την υλική μας μνήμη. Πηγαίνοντας, γράφοντας και επισκευάζοντας δημιουργούμε ένα πλαίσιο και ανθρώπινο και πολιτιστικό που αποτελεί μια πρακτική βάση για μεταγενέστερες επαφές που θα διαμορφώσουν την τωρινή κατάσταση. Δουλεύοντας μαζί για το παρελθόν μας, δημιουργούμε μια κοινή μνήμη για το μέλλον.
Κανείς δεν μπορεί να φανταστεί τη μνήμη ενός λαού που παλεύει για να διατηρήσει τη μνήμη του και για να δημιουργήσει το μέλλον του. Τοπικά καμιά αλλαγή δε φαίνεται ενώ ολικά σε όλα τα κατεχόμενα ο λαός μας δίνει μια νέα ζωή στη γη μας. Κάθε ανάσα, κάθε φωνή, κάθε κερί είναι μια κίνηση συμφιλίωσης. Κάθε κίνηση ταράζει τα τείχη της ντροπής που πρέπει να πέσουν. Το έργο της μνήμης είναι ικανό να προκαλέσει όχι μόνο συναισθηματικό κίνημα μα έναν πραγματικό σεισμό. Το κατοχικό καθεστώς με μια κίνηση στρατηγικής θυσίας προσπαθεί να διασώσει τα ερείπια της εισβολής κάτω από την πίεση της Ευρώπης. Κι αν θέλουμε πραγματικά την κατάρρευσή του πρέπει όχι πια να περιμένουμε παθητικά μα να δημιουργούμε δυναμικά !
Πόρισμα (Céline): Σε επιλεγμένα υποκείμενα, περισσότερος αλτρουισμός από εγωισμό.
Πόρισμα (Schopenhauer): Οικουμενική συμπόνια είναι η μόνη εγγύηση ηθικής.
Αναφορές:
N. Lygeros: M-classification. Perfection 1 01/2000.
N. Lygeros, J. Martinez: An Exegesis of Promethean Myth.
Πολλοί θεωρούν αυτονόητο το νόημα της λέξης πρόσφυγας. Βλέπουν μέσα στην έννοια της τη βίαια εισβολή της μεγάλης ιστορίας στην καθημερινή ζωή ενός μέρος του λαού που αναγκάστηκε εν των υστέρων να εγκαταλείψει τον τόπο του και να ζήσει την υπόλοιπη του ζωή σε ξένα μέρη. Κάποτε βέβαια αυτά τα ξένα μέρη είναι η ίδια του η πατρίδα όπως στην Κύπρο μετά το 1974. Και τότε η πίκρα είναι μεγαλύτερη διότι νιώθεις εξόριστος στο ίδιο σου τον τόπο. Η μισή σου ζωή είναι κάτω από το χώμα κι η άλλη μισή στα σίδερα. Αυτή η ιδέα της προσφυγιάς έχει καθαρά ένα πολεμικό χαρακτήρα και αντιπροσωπεύει μια παθητική στάση του ηττημένου ακόμα κι αν δεν έδωσε μάχη με τη στρατιωτική έννοια.
Όμως αν κοιτάξουμε το πλαίσιο της δικαιοσύνης τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά και οι έννοιες τόσο αυτονόητες. Διότι η προηγούμενη έννοια του πρόσφυγα απλώς δεν υπάρχει. Με τη δικαιοσύνη δεν είσαι πρόσφυγας, μόνο να γίνεις μπορείς. Σ' ένα κράτος δικαίου αν δεν διεκδικήσεις ένα δικαίωμα δεν είναι αυτονόητο όχι μόνο ότι το διατηρείς αλλά ότι το έχεις καν. Αν κάποιος σου κλέψει ένα αντικείμενο και δεν πας στα δικαστήρια για να διεκδικήσεις ότι σου ανήκει κατά κάποιο τρόπο δεν σου το έκλεψαν. Με άλλα λόγια αν δεν καταγγείλεις μια παράνομη πράξη και πιο γενικά μια αδικία τότε όχι μόνο παραμένει θεωρητική αλλά δεν υπάρχει καν.
Το ίδιο ισχύει και με την έννοια του πρόσφυγα σένα πλαίσιο δικαιοσύνης. Όταν πια δεν υπάρχει η αιτιολογία του πολέμου, ποια είναι η έννοια της; Δηλαδή ο μόνος τρόπος ύπαρξης είναι η διεκδίκηση. Αν και το επιχείρημα φαίνεται παράδοξο δεν είναι λανθασμένο διότι βασίζεται στον ισομορφισμό του Sidis. Ο πρόσφυγας δεν υπάρχει εξ αρχής στο πλαίσιο της δικαιοσύνης.
Η ιδέα λοιπόν είναι απλή. Η προσφυγή αποτελεί το μόνο τρόπο ύπαρξης του πρόσφυγα. Δεν είναι μόνο ένα θέμα στρατηγικής και ηθικής. Η ίδια η οντολογία του πρόσφυγα εξαρτάται από την προσφυγή. Για να το θέσουμε πιο απλά ακόμα κι αν αυτό μπορεί να φανεί προκλητικό, σ'ένα κράτος δικαίου ο πρόσφυγας είναι μόνο και μόνο το άτομο που έκανε μια προσφυγή της προσφυγιάς του. Αυτή η προσφυγή μπορεί να είναι απλώς για μη απόλαυση της οικογένειάς του ή της περιουσίας του. Αυτό δεν έχει σημασία. Σημασία έχει η ίδια η προσφυγή.
Σ'ένα πιο προσωπικό τομέα αν ένα παιδί ενός πρόσφυγα του ζητήσει τι σημαίνει προσφ υγιά, το άτομο που δεν έκανε μια προσφυγή δε θα μπορεί καν να πει ότι ανήκει σαυτή τη κα τηγορία ακόμα κι αν ζει στα σπλάχνα του τον πόνο και την πίκρα της προσφυγιάς διότι δεν τη διεκδίκησε.
Βλέπουμε λοιπόν ότι η προσφυγή είναι θέμα ύπαρξης. Και αυτή η ανάγκη ύπαρξης σε μια κοινωνία που ξεχνά εύκολα όχι μόνο την ιστορία της για διάφορους λόγους αλλά και τα καθήκοντά της προσφέρει μια δυναμική. Ο καθένας είναι υπεύθυνος για την ύπαρξή του ως πρόσφυγας. Δεν υπάρχει πολεμολογική δικαιολογία. Πολλοί από τους δικούς μας έδειξαν το παράδειγμα κάνοντας τις πρώτες προσφυγές κι έχοντας μόνο και μόνο την προσωπική τους δύναμη. Αυτό όμως είναι μόνο η αρχή.
Το προσφυγικό κίνημα ξέρει εδώ και χρόνια τι σημαίνει αντίσταση του λαού. Τώρα ήρθε η ώρα της ανάστασής του. Κι αν μας έκλεψαν τα μέρη μας δε μας έκλεψαν τις ζωές μας. Κάθε πρόσφυγας είναι ένα κομμάτι της γης μας που δεν ξεχνά και που πρέπει να αποδείξει με τη βοήθεια της προσφυγής ότι υπάρχει !
2548 - N. Lygeros May 13, 2012 Recours
Όλοι ξέρουμε ότι η απόφαση του ΕΔΑΔ για την προσφυγή της Μεγάλης Σχολής του Γένους εναντίον της Τουρκίας δεν αφορά άμεσα την Κύπρο. Όμως το θέμα δεν είναι αυτό. Η ουσία είναι η έννοια του δεδικασμένου. Αν η υπόθεση της Τιτίνας Λοϊζίδου είναι σημαντική, δεν είναι διότι είναι μοναδική αλλά επειδή αποτελεί το πρώτο σημείο αναφοράς για άλλες υποθέσεις που δεν αφορούν αποκλειστικά την Κύπρο και μάλιστα ούτε την Τουρκία. Το πλαίσιο του ΕΔΑΔ είναι γενικότερο και αυτό είναι και η δύναμή του. Όταν μερικοί προσπαθούν να μας πείσουν ότι το ΕΔΑΔ δεν μπορεί ν’ ασχοληθεί με τις κυπριακές υποθέσεις, πρέπει να κατανοήσουμε το εξής. Το ΕΔΑΔ ασχολείται με κάθε πολίτη που το έχει ανάγκη διότι ο ρόλος του είναι να προστατέψει τα ανθρώπινα δικαιώματα. Κατά συνέπεια κάθε εκδικασμένη υπόθεση λειτουργεί ως δεδικασμένο για ανάλογες υποθέσεις. Αυτό είναι η αιχμή του δόρατος και αυτή είναι η δυσκολία για τα κράτη που καταπατούν τα ανθρώπινα δικαιώματα. Τα δεδικασμένα δημιουργούν ένα πλέγμα που αντιστέκεται στις κρατικές επιθέσεις. Το Συμβούλιο της Ευρώπης μέσω του ΕΔΑΔ επιβάλλει τις αξίες του.
Η συμβολή της υπόθεσης της Τιτίνας Λοϊζίδου δεν αφορά μόνο τις υποθέσεις Δημάδη, Μιχαηλίδου και Ξενίδη-Αρέστη. Η εμβέλειά της αγγίζει ήδη 50 υποθέσεις. Τα κράτη που έχουν υποστεί του ίδιου τύπου προσφυγές είναι βέβαια η Τουρκία, αλλά και η Γεωργία, η Ιταλία, η Γερμανία, η Ιρλανδία, η Ολλανδία, η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Μολδαβία, η Ρωσία, η Ελλάδα, η Βουλγαρία, η Εσθονία, η Αυστρία, η Κύπρος. Αυτά τα στοιχεία δίνουν την αξία της προσφυγής και εξηγούν από μόνα τους τη δυναμική του ΕΔΑΔ.
Είναι, λοιπόν, δύσκολο να φανταστούμε ότι όλες αυτές οι υποθέσεις είναι «λουβάνες» όπως λένε μερικοί ειδικοί αλλά σίγουρα όχι επί του θέματος. Διότι και ο πρωτοστάτης δικηγόρος αυτών των υποθέσεων, ο Αχιλλέας Δημητριάδης, αποτελεί από μόνος του ένα αντιπαράδειγμα σε αυτές τις εκφράσεις. Η αποτελεσματικότητά του απέδειξε ότι ο κυπριακός λαός μπορεί να χρησιμοποιήσει εύστοχα το ισχυρότατο εργαλείο που προσφέρει το Συμβούλιο της Ευρώπης, δηλαδή το ΕΔΑΔ.
Κάθε πρόσφυγας πρέπει να μάθει ότι έχει δικαίωμα να προσφύγει σε αυτό το δικαστήριο που ζητά 2 και μόνο έντυπα για ν’ αρχίσει η διαδικασία [βλέπε (1) και (2)]. Κάθε ειδικός που δεν προσφέρει αυτήν την πληροφορία στους πρόσφυγες της Κύπρου διαπράττει ένα έγκλημα ειρήνης. Διότι η δεοντολογία του τομέα απαιτεί αυτήν την πληροφόρηση. Η προσφυγή στο ΕΔΑΔ δεν είναι δύσκολη. Η δυσκολία είναι να πείσουμε τους δικούς μας ότι το ΕΔΑΔ τούς βοηθά και με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο.
Bλέπε κατάλογο εκδικασμένων υποθέσεων:
https://lygeros.org/2548-gr/
Περισσότερα: Recours/Προσφυγή
Το εκκλησάκι της μητσειάς
Κάτω από τη γαλάζια πληγή του ουρανού,
τα δάκρυα της θάλασσας και του βουνού
και το λευκό της Κυριακής
έγιναν μικρός σταυρός
και το εκκλησάκι της μοναξιάς
που δε χωρεί παρά μόνο μια ψυχή
ο τάφος σου.
Δίχως έργο μνήμης δεν μπορεί να υπάρξει πραγματική συμφιλίωση διότι ο καθένας έχει τις ανοιχτές του πληγές. Η επιστροφή πρέπει να γίνει με τη μνήμη. Όποιος δε θυμάται είναι καταδικασμένος να ξαναζήσει τους πόνους. Και για να το μάθουν οι ζωντανοί πρέπει να τους βοηθήσουν οι νεκροί. Μόνο εκείνοι που γνώρισαν το θάνατο μπορούν να εξηγήσουν τη ζωή και τη σημασία της. Για να ζήσουμε μαζί πρέπει να θυμηθούμε τους νεκρούς μας μαζί. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίον το έργο μνήμη του ιδρύματος αλτρουισμός θ'αρχίσει με τα κοιμητήρια των δύο κοινοτήτων.
Το πρόγραμμα Κύπρος Ανέστη συμπεριλαμβάνει την ακριβή καταγραφή των τάφων των κοιμητηρίων του Λευκονοίκου και της Κοφίνου. Σ'αυτή τη φάση θα βοηθήσουν και οι πιο μεγάλοι που αποτελούν τη ζωντανή μνήμη των παλαιών κατοίκων των χωριών. Κι εφόσον οι δήμαρχοι των δύο κοινοτήτων δέχθηκαν πολύ θετικά το πρόγραμμά μας θα υπάρχει και μια τοπική βοήθεια στην αναστήλωση των κοιμητηρίων. Ο συνδυασμός των δύο που είναι τώρα εφικτός μας επιτρέπει μια άμεση εκκίνηση των έργων. Έτσι αν έχετε γνωστούς σας που μπορούν να βοηθήσουν στην ιστορική καταγραφή, σας παρακαλούμε να έρθετε σε άμεση επαφή με το ίδρυμά μας. Διότι όπως το είδαμε από τις πρώτες μας επισκέψεις μερικοί τάφοι έχουν εξαφανιστεί εντελώς ή δεν υπάρχει πια σταυρός με το όνομα του μακαρίτη.
Προσπάθειες ανάλογες θα γίνουν και σε άλλα κοιμητήρια αλλά και σε εκκλησίες διότι και οι πρώτες μας επαφές με τον πρόεδρο των αρχιτεκτόνων στα κατεχόμενα μας εξασφάλισαν τη συμμετοχή του σε όλα τα πολιτιστικά θέματα. Και η τοιχογραφία του Αρχάγγελου π.χ. θα είναι από τις προτεραιότητες μας σ'αυτόν τον τομέα.
Η μνήμη μας πληγώθηκε σε πολλά μέρη. Τώρα όμως μπορούμε όχι μόνο να την παρηγορήσουμε αλλά και να την κάνουμε να ζήσει και πάλι. Τώρα με την ανάλυση της τωρινής κατάστασης μπορούμε να προτείνουμε συγκεκριμένα πράγματα. Διότι ότι ήταν αφηρημένο και κάπως ξεχασμένο ανήκει και πάλι στον κόσμο μας. Δεν πρέπει να δώσουμε την ευκαιρία στον εισβολέα να μας κατηγορήσει ότι δεν νοιαζόμαστε για την υλική μας μνήμη. Πηγαίνοντας, γράφοντας και επισκευάζοντας δημιουργούμε ένα πλαίσιο και ανθρώπινο και πολιτιστικό που αποτελεί μια πρακτική βάση για μεταγενέστερες επαφές που θα διαμορφώσουν την τωρινή κατάσταση. Δουλεύοντας μαζί για το παρελθόν μας, δημιουργούμε μια κοινή μνήμη για το μέλλον.
Κανείς δεν μπορεί να φανταστεί τη μνήμη ενός λαού που παλεύει για να διατηρήσει τη μνήμη του και για να δημιουργήσει το μέλλον του. Τοπικά καμιά αλλαγή δε φαίνεται ενώ ολικά σε όλα τα κατεχόμενα ο λαός μας δίνει μια νέα ζωή στη γη μας. Κάθε ανάσα, κάθε φωνή, κάθε κερί είναι μια κίνηση συμφιλίωσης. Κάθε κίνηση ταράζει τα τείχη της ντροπής που πρέπει να πέσουν. Το έργο της μνήμης είναι ικανό να προκαλέσει όχι μόνο συναισθηματικό κίνημα μα έναν πραγματικό σεισμό. Το κατοχικό καθεστώς με μια κίνηση στρατηγικής θυσίας προσπαθεί να διασώσει τα ερείπια της εισβολής κάτω από την πίεση της Ευρώπης. Κι αν θέλουμε πραγματικά την κατάρρευσή του πρέπει όχι πια να περιμένουμε παθητικά μα να δημιουργούμε δυναμικά !
Σαν πέρασαν τα χρόνια της νεκρής μνήμης,
τα μέρη που έζησαν οι γονείς μας
αγάπησα και πάλι.
Σαν πέρασαν τα χρόνια της πικρής λήθης,
στα μέρη που έσβησαν τα παιδιά μας
ανέβηκα και πάλι.
Το πέρασμα του χρόνου όμως
δε μ'άφησε να δω παρά
τα ζωντανά νεκροταφεία.
Αλτρουισμός, Ομορφιά, Ζωή (Feutre sur cahier) (από εδώ)
Γεγονός: Η ενσυναίσθηση είναι ένα από τα χαρακτηριστικά της ακραίας νοημοσύνης.
Θέση: Η νοημοσύνη είναι σφαιρική, ενιαία και πρωτεϊκή.
Συμπέρασμα: Η νοημοσύνη παρατηρούμενη σε τοπικό επίπεδο φαίνεται πολλαπλή.
Φαινόμενο Χαμαιλέων: Η πρωτεϊκή όψη της νοημοσύνης, προπάντων όταν εκείνη είναι εφοδιασμένη με μία πολύπλοκη δομή σκέψης, της επιτρέπει να δημιουργεί νοητικά μοντέλα που προσποιούνται την πραγματικότητα άλλων. Με τον τρόπο αυτόν, το ον προσεγγίζει τόσο τη φύση τού άλλου, που αυτός είναι πεπεισμένος πως βρίσκεται απέναντι από ένα όμοιο πρόσωπο. Ενώ η συνθήκη θα ήταν ταυτόσημη με ένα άλλο πρόσωπο που θα ήταν διαφορετικό από το πρώτο.
Φαινόμενο Πυγμαλίων: Φαινόμενο κατά το οποίο η πρόβλεψη ενός γεγονότος για ένα πρόσωπο που εμπλέκεται στη συνθήκη, έχει ως επίπτωση την πραγματοποίηση της πρόβλεψης.
Άλλη διατύπωση (A. Rosenthal et Jacobson): Η πρόβλεψη που γίνεται από ένα άτομο Α πάνω σε ένα άτομο Β καταλήγει με την πραγματοποίηση αυτού που υπάρχει μόνο μέσα στη διάνοια του Α, ή – με μία έξυπνη διαδικασία και απρόβλεπτη ενίοτε – με μία μετατροπή της πραγματικής συμπεριφοράς του Β υπό την πίεση των προσδοκιών του Α.
Θεώρημα: Σε μία προμηθεϊκή νοημοσύνη ο συνδυασμός τού φαινομένου Χαμαιλέων και του φαινομένου Πυγμαλίων αναπτύσσει τον αλτρουισμό.
Απόδειξη: Η προμηθεϊκή νοημοσύνη είναι η νοητική πραγματοποίηση ενός τολμηρού ουμανισμού που εργάζεται για το καλό της ανθρωπότητας. Σ’ αυτό το πλαίσιο, η σκέψη είναι ένα μέσο που μεταμορφώνει τον κόσμο εν αντιθέσει τής εντροπίας. Έτσι η συνειδητοποίηση της ανωτερότητας της ομάδας επί του συνόλου, η γνωστική ικανότητα διά του φαινομένου Χαμαιλέων να αντιλαμβάνεται την εγγενή φύση του άλλου και της αποτελεσματικής βούλησης διά του φαινομένου Πυγμαλίων που διακρίνει στον άλλον ένα συστατικό τής ανθρωπότητας, αναπτύσσει διά μίας αμετάκλητης διαδικασίας την αναγκαιότητα να βοηθά τον άλλον, όπερ σημαίνει την αρχή του αλτρουισμού, όπερ έδει δείξαι.
Πόρισμα (Schopenhauer): Οικουμενική συμπόνια είναι η μόνη εγγύηση ηθικής.
Αναφορές:
N. Lygeros: M-classification. Perfection 1 01/2000.
N. Lygeros, J. Martinez: An Exegesis of Promethean Myth.
Perfection 2 02/2000. Tags: Κύπρος, Recours/Προσφυγή,
H προσφυγή ως δυναμική
της προσφυγιάς - Ν. Λυγερός
Πολλοί θεωρούν αυτονόητο το νόημα της λέξης πρόσφυγας. Βλέπουν μέσα στην έννοια της τη βίαια εισβολή της μεγάλης ιστορίας στην καθημερινή ζωή ενός μέρος του λαού που αναγκάστηκε εν των υστέρων να εγκαταλείψει τον τόπο του και να ζήσει την υπόλοιπη του ζωή σε ξένα μέρη. Κάποτε βέβαια αυτά τα ξένα μέρη είναι η ίδια του η πατρίδα όπως στην Κύπρο μετά το 1974. Και τότε η πίκρα είναι μεγαλύτερη διότι νιώθεις εξόριστος στο ίδιο σου τον τόπο. Η μισή σου ζωή είναι κάτω από το χώμα κι η άλλη μισή στα σίδερα. Αυτή η ιδέα της προσφυγιάς έχει καθαρά ένα πολεμικό χαρακτήρα και αντιπροσωπεύει μια παθητική στάση του ηττημένου ακόμα κι αν δεν έδωσε μάχη με τη στρατιωτική έννοια.
Όμως αν κοιτάξουμε το πλαίσιο της δικαιοσύνης τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά και οι έννοιες τόσο αυτονόητες. Διότι η προηγούμενη έννοια του πρόσφυγα απλώς δεν υπάρχει. Με τη δικαιοσύνη δεν είσαι πρόσφυγας, μόνο να γίνεις μπορείς. Σ' ένα κράτος δικαίου αν δεν διεκδικήσεις ένα δικαίωμα δεν είναι αυτονόητο όχι μόνο ότι το διατηρείς αλλά ότι το έχεις καν. Αν κάποιος σου κλέψει ένα αντικείμενο και δεν πας στα δικαστήρια για να διεκδικήσεις ότι σου ανήκει κατά κάποιο τρόπο δεν σου το έκλεψαν. Με άλλα λόγια αν δεν καταγγείλεις μια παράνομη πράξη και πιο γενικά μια αδικία τότε όχι μόνο παραμένει θεωρητική αλλά δεν υπάρχει καν.
Το ίδιο ισχύει και με την έννοια του πρόσφυγα σένα πλαίσιο δικαιοσύνης. Όταν πια δεν υπάρχει η αιτιολογία του πολέμου, ποια είναι η έννοια της; Δηλαδή ο μόνος τρόπος ύπαρξης είναι η διεκδίκηση. Αν και το επιχείρημα φαίνεται παράδοξο δεν είναι λανθασμένο διότι βασίζεται στον ισομορφισμό του Sidis. Ο πρόσφυγας δεν υπάρχει εξ αρχής στο πλαίσιο της δικαιοσύνης.
Η ιδέα λοιπόν είναι απλή. Η προσφυγή αποτελεί το μόνο τρόπο ύπαρξης του πρόσφυγα. Δεν είναι μόνο ένα θέμα στρατηγικής και ηθικής. Η ίδια η οντολογία του πρόσφυγα εξαρτάται από την προσφυγή. Για να το θέσουμε πιο απλά ακόμα κι αν αυτό μπορεί να φανεί προκλητικό, σ'ένα κράτος δικαίου ο πρόσφυγας είναι μόνο και μόνο το άτομο που έκανε μια προσφυγή της προσφυγιάς του. Αυτή η προσφυγή μπορεί να είναι απλώς για μη απόλαυση της οικογένειάς του ή της περιουσίας του. Αυτό δεν έχει σημασία. Σημασία έχει η ίδια η προσφυγή.
Σ'ένα πιο προσωπικό τομέα αν ένα παιδί ενός πρόσφυγα του ζητήσει τι σημαίνει προσφ υγιά, το άτομο που δεν έκανε μια προσφυγή δε θα μπορεί καν να πει ότι ανήκει σαυτή τη κα τηγορία ακόμα κι αν ζει στα σπλάχνα του τον πόνο και την πίκρα της προσφυγιάς διότι δεν τη διεκδίκησε.
Βλέπουμε λοιπόν ότι η προσφυγή είναι θέμα ύπαρξης. Και αυτή η ανάγκη ύπαρξης σε μια κοινωνία που ξεχνά εύκολα όχι μόνο την ιστορία της για διάφορους λόγους αλλά και τα καθήκοντά της προσφέρει μια δυναμική. Ο καθένας είναι υπεύθυνος για την ύπαρξή του ως πρόσφυγας. Δεν υπάρχει πολεμολογική δικαιολογία. Πολλοί από τους δικούς μας έδειξαν το παράδειγμα κάνοντας τις πρώτες προσφυγές κι έχοντας μόνο και μόνο την προσωπική τους δύναμη. Αυτό όμως είναι μόνο η αρχή.
Το προσφυγικό κίνημα ξέρει εδώ και χρόνια τι σημαίνει αντίσταση του λαού. Τώρα ήρθε η ώρα της ανάστασής του. Κι αν μας έκλεψαν τα μέρη μας δε μας έκλεψαν τις ζωές μας. Κάθε πρόσφυγας είναι ένα κομμάτι της γης μας που δεν ξεχνά και που πρέπει να αποδείξει με τη βοήθεια της προσφυγής ότι υπάρχει !
Περισσότερα: Recours/Προσφυγή,
Διάλεξη του Νίκου Λυγερού με θέμα:
«Η Ανθρώπινη αξία του Εθελοντισμού».
Κανάκης Restaurart – τεχνοχώρος. Αφίσα
Δεκελείας 80, Νέα Φιλαδέλφεια, Αθήνα.
Δευτέρα 16 Μαρτίου 2015, ώρα: 20.30
Επικοινωνήστε μαζί μας - Lygeros.org
ΙΔΡΥΜΑ ΑΛΤΡΟΥΙΣΜΟΣ Τ.Θ. 50379 3603 Λεμεσός Κύπρος
Φαξ: 25365000 e-mail: info@prosfyges.org
http://www.prosfyges.org / Fax: (+357)25365000
THE ALTRUISMOS FOUNDATION P.O.Box 50379 3603 Limassol Cyprus
e-mail: info@prosfyges.org
Συνομιλίες:
Σοφία Ντρέκου 6 Φεβρουαρίου 2014 · Όταν είσαι φυλακή και κάποιος σπάσει τα σίδερά σου, πρέπει να δραπετεύσεις. Κάθε δραπέτης είναι και μια ήττα για τη φυλακή.
Σοφία Ντρέκου 6 Φεβρουαρίου 2014 · Όταν είσαι φυλακή και κάποιος σπάσει τα σίδερά σου, πρέπει να δραπετεύσεις. Κάθε δραπέτης είναι και μια ήττα για τη φυλακή.
