Στοιχεία της αλληλογραφίας Καραθεοδωρή-Χρυσίδη - Νίκος Λυγερός


Η εποχή της αλληλογραφίας Καραθεοδωρή-Χρυσίδη συμπίπτει με την περίοδο της ηγεμονίας του Αλεξάνδρου Καραθεοδωρή στη Σάμο, δηλαδή από τον Μάιο 1885 έως τον Δεκέμβριο 1894. Ο Στέφανος Χρυσίδης είναι ο σύγγαμβρός του και ο σύζυγος της Ερυφίλης Π. Μουσούρου.

Ο Αλέξανδρος Καραθεοδωρής τον είχε διορίσει αντιπρόσωπο της ηγεμονίας στην Κωνσταντινούπολη. Η αλληλογραφία του είναι πολύ τακτική όπως το αποδεικνύουν οι ημερομηνίες αλλά και τα πρωτότυπα γράμματα του Καραθεοδωρή. Δυστυχώς δεν έχουμε βρει ακόμα τις επιστολές του Χρυσίδη.

Οι πρώτες και ελάχιστες επιστολές είναι γραμμένες στα ελληνικά. Μια επιστολή είναι γραμμένη στην αρχή στα ελληνικά και στο τέλος στα γαλλικά. Και όλες οι άλλες είναι στα γαλλικά. Στα ελληνικά χρησιμοποιεί ο Αλέξανδρος Καραθεοδωρής τον ενικό, και στα γαλλικά τον πληθυντικό. Το ύφος, αν και σε επίσημο πλαίσιο, είναι οικείο και εμπιστευτικό. Δεν υπάρχει αμφισβήτηση όσον αφορά στη στενή τους σχέση και οι πληροφορίες που διαβάζουμε είχαν μεγάλη βαρύτητα.

Στην πρώτη επιστολή που κατέγραψε (βλέπε opus 1991), το κύριο θέμα είναι μια υπόθεση φθόνου εκ μέρους ενός «Ganghos» που φιλοδοξούσε τη θέση του Στέφανου Χρυσίδη. Σε αυτήν την επιστολή αναπτύσσεται η τακτική αντιμετώπισης των δύο ανδρών που λειτουργούν ως στενοί σύμμαχοι.

Στη δεύτερη επιστολή (βλέπε opus 1992), το θέμα είναι ακόμα πιο σοβαρό εφόσον πρόκειται για ένα διπλωματικό σκάνδαλο που προκάλεσε ο Πρόξενος της Ελλάδας στη Σάμο. Ο Αλέξανδρος Καραθεοδωρής θεωρεί ότι η συμπεριφορά του είναι απαράδεκτη –είχε ενημερωθεί και από την τοπική Bουλή (Sénat μέσα στην αλληλογραφία) που αποτελούσε με τη Συνέλευση -το νομοθετικό σώμα- τις δύο εξουσίες του νησιού. Η Βουλή και ο Ηγεμόνας αποτελούσαν την εκτελεστική εξουσία.

Κατά συνέπεια, μετά από τον εντοπισμό ενός άλλου τεχνάσματος του Προξένου, ο Αλέξανδρος Καραθεοδωρής ζήτησε την ανάκλησή του. Οι κινήσεις είναι μεν διπλωματικές, αλλά και στρατηγικές διότι αφορούν ένα περιβάλλον το οποίο είναι συνοριακό και ριψοκίνδυνο. Οι δύο άνδρες λειτουργούν ως διπολικό σύστημα που αυτοσυντηρείται σ’ ένα πεδίο μακράν της ισορροπίας.

Το ύφος του Αλεξάνδρου Καραθεοδωρή φαίνεται ήπιο, αλλά συνάμα αποφασιστικό όταν υπάρχει ένα πρόβλημα. Η μεγάλη του εμπειρία τού ήταν σίγουρα χρήσιμη σ’ εκείνη την περιοχή όπου ήταν δύσκολο να ξέρει κανείς ποιοι είναι οι τοπικοί κανόνες του διπλωματικού παιγνίου. Η όλη αλληλογραφία χρειάζεται μελέτη εις βάθος για να ενταχθεί στα δεδομένα και γεγονότα της εποχής.

Σοφία Ντρέκου | Νίκος Λυγερός Λόγοι

TAGS: CARATHEODORY

Articles & Analyses - Carathéodory - N. Lygeros
Δείτε ακόμη: